Công ty có bắt buộc phải trả lương tháng 13 và thưởng tết không?

Công ty có bắt buộc phải trả lương tháng 13 và thưởng Tết không là câu hỏi được rất nhiều người lao động quan tâm, đặc biệt là khi dịp Tết Nguyên Đán . Bên cạnh đó, hai khoản tiền này giống hay khác nhau, có bị tính đóng bảo hiểm xã hội và thuế thu nhập cá nhân không cũng là thắc mắc của nhiều người. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho người đọc thông tin hữu ích về quy định pháp luật lao động đối với hai khoản tiền này.

Có bắt buộc phải trả lương tháng 13 và thưởng Tết không

Quy định pháp luật về lương tháng 13 và thưởng tết

Lương tháng 13 là gì?

Hiện nay, pháp luật không có quy định nào về lương tháng 13. Dựa vào quan hệ lao động trên thực tế, lương tháng 13 được hiểu là khoản tiền thưởng được người sử dụng lao động thưởng cho người lao động ngoài tiền lương được trả mỗi tháng. Khoản tiền này được trả theo thỏa thuận của người sử dụng lao động và người lao động. Thông thường, thỏa thuận này được ghi rõ trong hợp đồng lao động hoặc trong thỏa ước lao động tập thể.

Như vậy, có thể thấy lương tháng 13 mang bản chất là một khoản tiền thưởng theo quy định tại Điều 104 Bộ luật Lao động 2019.

Thưởng Tết là gì?

Thưởng Tết là khoản tiền thưởng được người sử dụng lao động trả cho người lao động vào dịp Tết Nguyên Đán khi công ty có kết quả sản xuất, kinh doanh tốt hoặc người lao động hoàn thành tốt công việc của mình, có nhiều đóng góp cho công ty trong năm đó.

Căn cứ pháp lý: Khoản 1 Điều 104 Bộ luật Lao động 2019.

Lương tháng 13 và thưởng Tết giống hay khác nhau?

Lương tháng 13 và thưởng Tết đều là khoản tiền thưởng được người sử dụng lao động trả cho người lao động. Nhưng lương tháng 13 và thưởng Tết không giống nhau.

• Lương tháng 13 là một khoản tiền lương được thưởng thêm cho người lao động vào dịp cuối năm theo thỏa thuận trước đó.
• Trong khi đó, thưởng Tết là một khoản tiền thưởng cho người lao động vào dịp Tết tùy vào tình hình kinh doanh của doanh nghiệp

Tuy nhiên hiện nay một số công ty trả lương tháng 13 cho người lao động và người lao động xem đó như là khoản thưởng Tết nên mới có sự nhầm lẫn giữa lương tháng 13 và thưởng Tết.

>>> Tham khảo thêm: Lương tháng 13 có phải là thưởng tết không

Quy định về việc trả lương tháng 13 và thưởng Tết cho người lao động

Điều kiện để được hưởng lương tháng 13

Lương tháng 13 không phải là khoản tiền lương bắt buộc theo Bộ luật Lao động 2019, vì thế điều kiện để được hưởng lương tháng 13 là phải có thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động, được thể hiện ở:

• Hợp đồng lao động giữa người sử dụng lao động và người lao động;
• Hoặc, thỏa ước lao động tập thể.

Điều 75 Bộ luật Lao động 2019 quy định thỏa ước lao động tập thể là thỏa thuận đạt được thông qua thương lượng tập thể và được các bên ký kết bằng văn bản. Bao gồm: thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp, thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp và các thỏa ước lao động tập thể khác.

Việc có trả lương tháng 13 hay không, cách tính lương như thế nào tùy thuộc vào quy chế của mỗi công ty, pháp luật không quy định cụ thể.

Quy chế thưởng Tết như thế nào?

Quy chế thưởng tết do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.

Tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở là tổ chức được thành lập trên cơ sở tự nguyện của người lao động tại một đơn vị sử dụng lao động nhằm mục đích bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động trong quan hệ lao động thông qua thương lượng tập thế hoặc các hình thức khác theo quy định pháp luật về lao động.

Tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở bao gồm: công đoàn cơ sở và tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp.

Về nguyên tắc thì thưởng tết không bắt buộc vì đây được xem như một khoản tiền thưởng. Vấn đề này sẽ được phân tích rõ phía dưới bài viết.

Cơ sở pháp lý: Khoản 2 Điều 104, Khoản 3 Điều 3 Bộ luật Lao động 2019.

Lương tháng 13 và thưởng Tết có được tính đóng BHXH và thuế TNCN không?

Pháp luật quy định các khoản phải đóng bảo hiểm xã hội đối với người lao động như sau:

Tiền lương tháng đóng Bảo hiểm xã hội (BHXH) bao gồm:

• Mức lương;
• Phụ cấp lương;
• Các khoản bổ sung xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng và trả thường xuyên trong mỗi kỳ trả.

Các chế độ và phúc lợi khác không tính đóng BHXH bao gồm:

• Tiền thưởng theo quy định tại Điều 104 Bộ luật Lao động;
• Tiền thưởng sáng kiến;
• Tiền ăn giữa ca;
• Các khoản hỗ trợ xăng xe, điện thoại, đi lại, tiền nhà ở, tiền giữ trẻ, nuôi con nhỏ;
• Hỗ trợ khi người lao động có thân nhân bị chết, người lao động có người thân kết hôn, sinh nhật của người lao động, trợ cấp cho người lao động gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
• Các khoản bổ sung không xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động, trả thường xuyên hoặc không thường xuyên trong mỗi kỳ trả lương gắn với quá trình làm việc, kết quả thực hiện công việc của người lao động.

Như vậy, thưởng Tết là một khoản tiền thưởng theo quy định tại Điều 104 Bộ luật Lao động 2019 nên khoản tiền này không phải đóng BHXH.

Đối với lương tháng 13, Công văn số 560/LĐTBXH-BHXH ngày 06/2018 của Bộ Lao động – Thương binh và xã hội về việc xác định tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội có hướng dẫn như sau:

“Đối chiếu với quy định nêu trên thì tiền thưởng của người lao động làm việc tại Ngân hàng Mizuho bao gồm tiền thưởng lương tháng 13 và tiền thưởng theo đánh giá kết quả công việc hàng năm không làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội”

Mặc dù Công văn này hướng dẫn Bộ luật Lao động 2012 nhưng điều khoản hướng dẫn không đổi so với Bộ luật Lao động 2019. Hiện Công văn này vẫn còn hiệu lực, theo đó, về nguyên tắc lương tháng 13 được xác định là một khoản thưởng cho người lao động nên không phải đóng BHXH.

Căn cứ pháp lý: Khoản 2 Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, khoản 2 Điều 17 Nghị định 115/2015/NĐ-CP, khoản 26 Điều 1 Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH, tiết c2 điểm c khoản 5 Điều 3 Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH.

Căn cứ điểm e khoản 2 Điều 2 của Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính quy định rằng các khoản thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân bao gồm các khoản thưởng bằng tiền hoặc không bằng tiền dưới mọi hình thức, kể cả chứng khoán, trừ các khoản tiền thưởng được quy định tại điều này. Vì lương tháng 13 và thưởng Tết là hai khoản tiền thưởng theo pháp luật lao động và không thuộc danh sách khoản tiền thưởng không phải nộp thuế TNCN nên lương tháng 13 và thưởng Tết bị đóng thuế TNCN khi đạt đến mức phải nộp thuế TNCN (sau khi đã trừ các khoản giảm trừ như giảm trừ gia cảnh).

Công ty có bắt buộc phải trả lương tháng 13 và thưởng Tết cho nhân viên không?

Đối với lương tháng 13, nếu trong hợp đồng lao động hoặc thỏa ước lao động tập thể có quy định người lao động được hưởng lương tháng 13 thì công ty bắt buộc phải lương tháng 13 cho nhân viên. Nếu không có thỏa thuận thì công ty không bắt buộc phải trả lương tháng 13 cho nhân viên.

Đối với thưởng Tết, vì đây là khoản tiền thưởng cho người lao động theo quy định tại Điều 140 Bộ luật Lao động 2019, thưởng Tết không phải khoản tiền công ty bắt buộc phải trả cho nhân viên. Việc thưởng Tết hay không là tùy thuộc vào quyết định của công ty căn cứ vào tình hình sản xuất, kinh doanh năm đó hoặc mức độ hoàn thành công việc, sự đóng góp của nhân viên.

Doanh nghiệp trả lương tháng 13 khi có thỏa thuận

Cần làm gì khi doanh nghiệp không trả lương tháng 13 theo thỏa thuận

Khi doanh nghiệp không trả lương tháng 13 theo thỏa thuận thì người lao động có thể xử lý bằng hình thức khiếu nại như sau:

• Gửi đơn lên công ty để yêu cầu giải quyết đối với lần đầu tiên khiếu nại;
• Trong trường hợp không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc khiếu nại không được giải quyết thì người lao động có thể nộp đơn lên Thanh tra lao động thuộc Sở Lao động-Thương binh và Xã hội nơi công ty đặt trụ sở chính.
• Trong trường hợp, khiếu nại lần đầu hoặc cả hai lần khiếu nại, người lao động không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại hoặc khiếu nại không được giải quyết thì người lao động nộp đơn lên Tòa án để yêu cầu giải quyết tranh chấp.
• Trường hợp khiếu nại lần hai mà người lao động không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại hoặc khiếu nại không được giải quyết thì có quyền khởi kiện đến Tòa án.

Căn cứ pháp lý: Điều 5, Điều 15 Nghị định số 24/2018/NĐ-CP quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực lao động, giáo dục nghề nghiệp, hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, việc làm, an toàn, vệ sinh lao động (sau đây gọi là Nghị định số 24/2018/NĐ-CP).

Ngoài ra, vì đây là tranh chấp giữa người sử dụng lao động và người lao động nên căn cứ Điều 187 Bộ luật Lao động 2019 quy định về thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động, khi người lao động không được doanh nghiệp trả lương tháng 13 theo đúng thỏa thuận thì người lao động có thể gửi yêu cầu đến:

• Hòa giải viên lao động;
• Hội đồng trọng tài lao động;
• Tòa án nhân dân.

Người lao động phải giải quyết tranh chấp về tiền lương tháng 13 thông qua thủ tục của Hòa giải viên trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết.

Trong trường hợp hòa giải không thành, hết thời hạn hòa giải mà hòa giải viên không tiến hành hòa giải thì người lao động có thể yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết. Riêng đối với Hội đồng trọng tài lao động thì phải trên cơ sở đồng thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động.

Căn cứ pháp lý: khoản 1 Điều 188, khoản 1 Điều 189 Bộ luật Lao động 2019.

>>Xem thêm: Không trả lương cho nhân viên, công ty bị xử phạt thế nào?

>>Xem thêm: Quy định tiền lãi suất công ty chậm trả lương cho người lao động

Tư vấn về lương tháng 13 và thưởng tết

Một số lĩnh vực luật sư tư vấn về lương tháng 13 và thưởng Tết:

• Tư vấn giải quyết tranh chấp đối với tranh chấp về lương tháng 13;
• Tư vấn về các vấn đề liên quan đến lương tháng 13, thưởng tết như: hình thức trả lương, cách tính lương tháng 13,…
• Tư vấn phương thức giải quyết tranh chấp có lợi nhất cho người lao động
• Tư vấn thu thập tài liệu, chứng cứ đảm bảo cho yêu cầu giải quyết tranh chấp của khách hàng.

Luật sư tư vấn về lương tháng 13 và thưởng Tết

Như vậy, lương tháng 13 và thưởng tết đều là khoản tiền thưởng mà công ty thưởng cho nhân viên vì thế công ty không bắt buộc phải trả khoản tiền này, trừ trường hợp có thỏa thuận. Nếu Quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến lương tháng 13 và thưởng tết hoặc muốn luật sư tư vấn luật lao động tư vấn cụ thể về vấn đề của mình thì vui lòng liên hệ Luật L24H theo số HOTLINE: 1900633716 để được Luật sư chuyên hỗ trợ người lao động tư vấn trực tuyến miễn phí.