Thời hiệu khởi kiện quyết định thu hồi đất luôn được quan tâm vì nó ảnh hưởng đến quyền và lợi ích chính đáng của mình khi tiến hành thủ tục khởi kiện tại Tòa án. Sau đây, Luật L24H sẽ giải đáp một số thắc mắc cho quý bạn đọc xoay quanh các vấn đề như: các trường hợp không tính thời hiệu khởi kiện hay các trường hợp quá thời hiệu khởi kiện liệu có được Tòa án chấp nhận, thì sau đây xin mời quý bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây.
Thời hiệu khởi kiện quyết định thu hồi đất
Thời hiệu khởi kiện vụ án hành chính là gì ?
Thời hiệu khởi kiện được quy định tại khoản 1 Điều 116 Bộ luật Tố tụng hành chính 2015, cụ thể:
Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà cơ quan tổ chức được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án hành chính bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện.
Như vậy, thời hiệu khởi kiện quy định về thời gian mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, hay tổ chức bị xâm hại; nếu quá thời hạn được quy định thì sẽ mất quyền khởi kiện.
Quy định pháp luật về khởi kiện quyết định thu hồi đất
Chủ thể có quyền khởi kiện khi phát hiện những hành vi vi phạm quyền sử dụng đất hợp pháp của mình. Căn cứ pháp lý tại khoản 1 Điều 204 Luật Đất đai 2013:
Người sử dụng đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến sử dụng đất có quyền khiếu nại, khởi kiện quyết định hành chính hoặc vi phạm hành vi hành chính về quản lý đất đai.
Bên cạnh đó, khoản 1 Điều 3 Luật Tố tụng hành chính 2015 giải thích rằng:
Quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức được giao thực hiện quản lý hành chính nhà nước ban hành hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức đó ban hành quyết định về vấn đề cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể.
Tại Điều 115 Luật Tố tụng hành chính 2015 và khoản 4 Điều 2 Luật Kiểm toán nhà nước 2015 (sửa đổi, bổ sung 2019) có quy định thêm về quyền khởi kiện vụ án:
- Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc trong trường hợp không đồng ý với quyết định, hành vi đó hoặc đã khiếu nại với người có thẩm quyền giải quyết, nhưng hết thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết nhưng không đồng ý với việc giải quyết khiếu nại về quyết định, hành vi đó.
- Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án đối với quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước trong trường hợp không đồng ý với quyết định đó.
- Cá nhân có quyền khởi kiện vụ án về danh sách cử tri trong trường hợp đã khiếu nại với cơ quan có thẩm quyền giải quyết, nhưng hết thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết, nhưng không đồng ý với việc giải quyết khiếu nại đó.
Từ đó, ta có thể thấy rằng cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện khi nhận thấy quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; cơ quan, tổ chức, cá nhân phải chứng minh được quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm hại như thế nào, cụ thể trong trường hợp quyết định thu hồi đất trên:
- Căn cứ thu hồi đất không phụ thuộc vào các trường hợp Nhà nước có quyền thu hồi đất của người dân;
- Thẩm quyền thu hồi đất thuộc trường hợp trái với quy định của pháp luật;
- Trình tự, thủ tục ban hành quyết định thu hồi đất không đúng theo quy định của pháp luật.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn soạn đơn khiếu nại quyết định cưỡng chế thu hồi nhà đất
Hồ sơ, trình tự thủ tục khởi kiện quyết định thu hồi đất
Hồ sơ khởi kiện
Hồ sơ khởi kiện quyết định thu hồi đất bao gồm:
- Đơn khởi kiện quyết định thu hồi đất;
- Các tài liệu, chứng cứ chứng minh cho yêu cầu khởi kiện;
- Bản sao Quyết định thu hồi đất, bản sao các quyết định giải quyết khiếu nại (nếu có) …;
- Giấy ủy quyền tham gia tố tụng (nếu có);
- Bản sao hộ khẩu, giấy Chứng minh nhân dân/ Căn cước công dân (có chứng thực của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền);
- Hồ sơ giải quyết khiếu nại (nếu có) và bản sao các văn bản, tài liệu trong hồ sơ giải quyết việc hành chính để ra quyết định thu hồi đất đó;
Trình tự, thủ tục khởi kiện quyết định thu hồi đất:
- Chuẩn bị hồ sơ
- Nộp hồ sơ
Nộp trực tiếp tại Tòa án
Gửi qua dịch vụ bưu chính
Gửi trực tuyến qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có)
- Giải quyết yêu cầu khởi kiện
Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phân công một thẩm phán xem xét đơn khởi kiện; và trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày được phân công, thẩm phán sẽ tiến hành khám xét quyết định có thụ lý vụ án hay không.
>>> Xem thêm: Thủ tục khiếu nại quyết định thu hồi đất bồi thường không thỏa đáng
Thời hiệu khởi kiện quyết định thu hồi đất
Thời hiệu khởi kiện được quy định tại khoản 2 Điều 116 Luật tố tụng hành chính cụ thể như sau:
- 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc;
- 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh;
- Từ ngày nhận được thông báo kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan lập danh sách cử tri hoặc kết thúc thời hạn giải quyết khiếu nại mà không nhận được thông báo kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan lập danh sách cử tri đến trước ngày bầu cử 05 ngày.
Như vậy, thời hiệu khởi kiện 01 năm kể từ ngày nhận hoặc biết được quyết định hành chính; ở đây quyết định hành chính là quyết định thu hồi đất.
Các trường hợp không tính thời hiệu khởi kiện
Căn cứ tại Điều 155 Bộ luật Dân sự 2015 về các trường hợp không áp dụng thời hiệu khởi kiện cụ thể như sau:
- Yêu cầu bảo vệ quyền nhân thân không gắn với tài sản;
- Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác;
- Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai;
- Trường hợp khác do luật quy định
Ngoài ra, tại Điều 156 Bộ luật Dân sự 2015 quy định một số trường hợp các mốc thời gian sau sẽ không được tính vào thời hiệu khởi kiện:
- Sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan làm cho chủ thể có quyền khởi kiện, quyền yêu cầu không thể khởi kiện, yêu cầu trong phạm vi thời hiệu;
- Chưa có người đại diện trong trường hợp người có quyền khởi kiện, người có quyền yêu cầu là người chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự;
Từ đó, trong các trường hợp được quy định trên thì Tòa sẽ xem xét và không tính thời hiệu khởi kiện trong quá trình thụ lý vụ án.
Trường hợp quá thời hiệu khởi kiện thì có được chấp nhận không?
Quá thời hiệu khởi kiện
Thời hiệu khởi kiện trong vụ án hành chính được quy định tại khoản 2 Điều 116 Luật tố tụng hành chính hiện hành, cụ thể như sau:
- 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc;
- 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước;
- Từ ngày nhận được thông báo kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan lập danh sách cử tri hoặc kết thúc thời hạn giải quyết khiếu nại mà không nhận được thông báo kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan lập danh sách cử tri đến trước ngày bầu cử 05 ngày.
Tuy nhiên đối với các quyết định hành chính có liên quan đến quyết định bị khởi kiện thì không xem xét thời hiệu; trên thực tế, sự nhầm lẫn về việc xác định thời hiệu dẫn đến đình chỉ giải quyết yêu cầu khởi kiện không đúng pháp luật. Sở dĩ vì một phần xuất phát từ việc pháp luật không quy định về vấn đề này, từ đó dẫn đến việc áp dụng không thống nhất giữa các Tòa án.
Trong đó, các điều kiện khởi kiện bao gồm:
- Chủ thể khởi kiện là cá nhân, tổ chức bị ảnh hưởng với quyết định hành chính, hành vi hành chính;
- Đối tượng khởi kiện: quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc;
- Thẩm quyền có thể xem xét trên hai phương diện: thẩm quyền giải quyết của Tòa án theo loại việc, thẩm quyền theo các cấp Tòa án;
- Trong thời hạn khởi kiện vụ án hành chính 1 năm, kể từ ngày nhận hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính.
Như vậy, quá thời hiệu khởi kiện được xem là căn cứ để Tòa án đình chỉ vụ án hành chính.
CCPL: Điều 143 Luật Tố tụng hành chính 2015.
Tư vấn khởi kiện quyết định thu hồi đất
Luật L24H với đội ngũ luật sư nhiều kinh nghiệm về tư vấn bồi thường về đất đai khi nhà nước thu hồi đất, hỗ trợ khách hàng khi phát sinh tranh chấp cụ thể như:
- Soạn thảo đơn khởi kiện cho khách hàng
- Tư vấn cơ sở pháp lý, đề xuất hướng giải quyết cho khách hàng khi khởi kiện
- Tham gia tố tụng với tư cách người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho khách hàng
- Thu thập tài liệu, chứng cứ để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho khách hàng
>>> Xem thêm: Bị cưỡng chế thu hồi đất trái luật người dân cần làm gì?
Bài viết trên của Luật L24H đã cung cấp thông tin cho Quý bạn đọc những thông tin liên quan đến vấn đề về thời hiệu khởi kiện quyết định thu hồi đất. Nếu Quý bạn đọc mong muốn LUẬT SƯ ĐẤT ĐAI hỗ trợ khởi kiện hay có bất kỳ câu hỏi thắc mắc nào vui lòng liên hệ Hotline: 1900.633.716 để được giải đáp và hỗ trợ kịp thời. Xin cảm ơn!