Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự bắt đầu lại trong trường hợp nào là thắc mắc của nhiều người trong giải quyết tranh chấp dân sự tại Tòa án. Việc xác định đúng thời điểm bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện có ý nghĩa rất quan trọng, giúp các đương sự bảo vệ được các quyền lợi và lợi ích hợp pháp của mình. Bài viết dưới đây sẽ thông tin cụ thể quy định pháp luật liên quan đến vấn đề trên.
Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự
Thời hiệu khởi kiện đối với một số vụ việc dân sự cụ thể
Thời hiệu khởi kiện đối với một số vụ việc dân sự cụ thể như sau:
Thứ nhất, đối với thời hiệu về thừa kế
Về thời hiệu thừa kế, theo quy định tại Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015 (sau đây gọi là BLDS 2015) thì:
- Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế.
- Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
- Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Theo quy định trên, mốc thời gian để tính thời hiệu thừa kế là thời điểm mở thừa kế, tức là thời điểm người có tài sản chết theo quy định tại khoản 1 Điều 611 BLDS 2015 thì thời điểm mở thừa kế.
Thứ hai, đối với thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại
Căn cứ quy định tại Điều 588 BLDS 2015 thì thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.
Thứ ba, đối với thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch vô hiệu
Theo quy định tại khoản 1 Điều 132 BLDS 2015 thì thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu là 02 năm đối với các giao dịch: giao dịch dân sự vô hiệu do người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự xác lập, thực hiện; giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn; giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép; giao dịch dân sự vô hiệu do người xác lập không nhận thức và làm chủ được hành vi của mình và giao dịch dân sự vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức, kể từ ngày:
- Người đại diện của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự biết hoặc phải biết người được đại diện tự mình xác lập, thực hiện giao dịch;
- Người bị nhầm lẫn, bị lừa dối biết hoặc phải biết giao dịch được xác lập do bị nhầm lẫn, do bị lừa dối;
- Người có hành vi đe dọa, cưỡng ép chấm dứt hành vi đe dọa, cưỡng ép;
- Người không nhận thức và làm chủ được hành vi của mình xác lập giao dịch;
- Giao dịch dân sự được xác lập trong trường hợp giao dịch dân sự không tuân thủ quy định về hình thức.
Đối với giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội; giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo thì thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu không bị hạn chế.
Thứ tư, đối với thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng
Căn cứ quy định Điều 429 BLDS 2015 thì thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.
>>> Xem thêm: Quy định chung về thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự
Quy định về thời hiệu khởi kiện dân sự
Bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện
Khi nào bắt đầu tính thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự
Căn cứ Điều 154 BLDS 2015, thời điểm bắt đầu tính thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự quy định như sau:
- Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được tính từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
- Thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự được tính từ ngày phát sinh quyền yêu cầu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Trường hợp bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự
Căn cứ Điều 157 BLDS 2015 quy định thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự bắt đầu lại trong trường hợp sau đây:
- Bên có nghĩa vụ đã thừa nhận một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện;
- Bên có nghĩa vụ thừa nhận hoặc thực hiện xong một phần nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện;
- Các bên đã tự hòa giải với nhau.
Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự bắt đầu lại kể từ ngày tiếp theo sau ngày xảy ra sự kiện theo cá trường hợp nêu trên.
Các trường hợp không áp dụng thời hiệu
Theo quy định tại Điều 155 của BLDS 2015 thì thời hiệu khởi kiện không áp dụng trong trường hợp sau đây:
- Yêu cầu bảo vệ quyền nhân thân không gắn với tài sản.
- Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.
- Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai.
- Trường hợp khác do luật quy định.
Thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự
Căn cứ Điều 156 BLDS 2015, thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự là khoảng thời gian xảy ra một trong các sự kiện sau đây:
Một là, sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan làm cho chủ thể có quyền khởi kiện, quyền yêu cầu không thể khởi kiện, yêu cầu trong phạm vi thời hiệu.
- Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.
- Trở ngại khách quan là những trở ngại do hoàn cảnh khách quan tác động làm cho người có quyền, nghĩa vụ dân sự không thể biết về việc quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền, nghĩa vụ dân sự của mình;
Hai là, chưa có người đại diện trong trường hợp người có quyền khởi kiện, người có quyền yêu cầu là người chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự;
Ba là, người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự chưa có người đại diện khác thay thế trong trường hợp sau đây:
- Người đại diện chết nếu là cá nhân, chấm dứt tồn tại nếu là pháp nhân;
- Người đại diện vì lý do chính đáng mà không thể tiếp tục đại diện được.
Như vậy, khoảng thời gian xảy ra những sự kiện nêu trên sẽ không được tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự.
Thời hiệu khởi kiện dân sự có bị tòa án đương nhiên áp dụng?
Theo khoản 2 Điều 184 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, việc áp dụng thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được thực hiện như sau:
- Tòa án chỉ áp dụng quy định về thời hiệu khi có yêu cầu áp dụng thời hiệu của một bên hoặc các bên.
- Điều kiện để Tòa án áp dụng thời hiệu theo yêu cầu của đương sự là yêu cầu áp dụng thời hiệu phải được đưa ra trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ việc.
- Người được hưởng lợi từ việc áp dụng thời hiệu có quyền từ chối áp dụng thời hiệu, trừ trường hợp việc từ chối đó nhằm mục đích trốn tránh thực hiện nghĩa vụ
Với quy định trên, có thể thấy, thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự không đương nhiên được Tòa án áp dụng trong việc giải quyết vụ án. Quy định về thời hiệu chỉ được áp dụng khi có yêu cầu của một hoặc các bên đương sự với điều kiện yêu cầu này phải được đưa ra trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ việc.
Luật sư tư vấn về thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự
Dịch vụ luật sư tư vấn thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự bao gồm các hoạt động sau:
- Tư vấn các quy định pháp luật về thời hiệu khởi kiện
- Tư vấn thời hiệu khởi kiện đối với các vụ việc cụ thể;
- Tư vấn về yêu cầu Tòa án áp dụng thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự
- Tư vấn các quy định pháp luật về khởi kiện vụ án dân sự
- Hỗ trợ soạn thảo các đơn từ, tài liệu cần thiết
- Đại diện khách hàng tham gia tố tụng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho khách hàng
Tư vấn thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự
Bài viết trên đã cung cấp đến quý khách hàng các thông tin liên quan đến thời điểm bắt đầu lại thời hiệu cũng như các vấn đề khác về thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự. Quý khách hàng cần nắm được các quy định của pháp luật về thời hiệu khởi kiện để có thể bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Nếu có thắc mắc liên quan đến thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự, quý khách có thể liên hệ qua hotline: 1900.633.716 để được Luật sư dân sự hỗ trợ kịp thời. Xin cảm ơn.
Một số bài viết liên quan đến thời hiệu khởi kiện có thể bạn quan tâm:
1900.633.716