Xử lý khi hàng xóm xây nhà lấn chiếm khoảng không gian như thế nào là thắc mắc của rất nhiều độc giả hiện nay. Tranh chấp về việc hàng xóm xây nhà lấn chiếm khoảng không gian trên đất xảy ra khá phổ biến. Tuy nhiên, nhiều người dân vẫn không biết cách giải quyết khi xảy ra tranh chấp. Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn cách xử lý khi bị hàng xóm xây nhà lấn chiếm khoảng không gian.
Hàng xóm xây nhà lấn chiếm khoảng không
Thế nào là khoảng không gian trên đất?
Pháp luật hiện hành không quy định cụ thể về định nghĩa của khoảng không gian trên đất. Theo khoản 2 Điều 175 Bộ luật Dân sự năm 2015, người sử dụng đất được sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới của thửa đất phù hợp với quy định của pháp luật và không được làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất của người khác.
Từ quy định trên, ta có thể kết luận: Khoảng không gian trên đất là khoảng không gian theo chiều thẳng đứng từ ranh giới của thửa đất thuộc quyền sử dụng của người có quyền sử dụng thửa đất đó.
>>> Xem thêm về: Giải quyết tranh chấp ranh giới đất đai liền kề
Quy định về xây nhà lấn chiếm khoảng không gian trên đất
Hành vi xây nhà lấn chiếm khoảng không gian trên đất
Hành vi lấn chiếm khoảng không trên đất được hiểu là hành vi xây dựng ban công, và xây dựng mái che, mái nhà,… lấn chiếm sang khoảng không gian nằm trên diện tích đất thuộc quyền sử dụng của người khác.
Theo khoản 11 Điều 12 Luật Xây dựng 2014, hành vi lấn chiếm khoảng không trên đất người khác được coi là hành vi sử dụng công trình không đúng với mục đích, công năng sử dụng; xây dựng cơi nới, lấn chiếm diện tích, lấn chiếm không gian đang được quản lý, sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác và của khu vực công cộng, khu vực sử dụng chung. Đây là hành vi bị nghiêm cấm, được quy định trong Luật Xây dựng.
Bên cạnh đó, theo Điều 174 Bộ luật Dân sự năm 2015, hành vi xây dựng lấn chiếm khoảng không gian trên đất thuộc quyền sử dụng đất của người khác còn vi phạm nghĩa vụ tôn trọng quy tắc xây dựng, cụ thể: “Khi xây dựng công trình, chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản phải tuân theo pháp luật về xây dựng, bảo đảm an toàn, không được xây vượt quá độ cao, khoảng cách mà pháp luật về xây dựng quy định và không được xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu, người có quyền khác đối với tài sản là bất động sản liền kề và xung quanh”.
>>> Xem thêm: Hàng xóm lấn chiếm đất đã làm nhà giải quyết thế nào?
Mức xử phạt hành vi lấn chiếm khoảng không gian trên đất khi xây nhà
Phạt tiền khi xây dựng trái phép
Theo khoản 10 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP, mức xử phạt đối với hành vi xây dựng cơi nới, lấn chiếm diện tích, lấn chiếm không gian đang được quản lý, sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác hoặc của khu vực công cộng, khu vực sử dụng chung được quy định như sau:
- Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ;
- Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc công trình xây dựng khác;
- Phạt tiền từ 180.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng.
Bên cạnh việc bị phạt tiền, chủ thể vi phạm còn phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả theo điểm c khoản 15 Điều 16 Nghị định này: Buộc phá dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm.
Hàng xóm xây nhà lấn chiếm khoảng không gian cần xử lý như thế nào?
Tự hoà giải
Pháp luật khuyến khích và tôn trọng sự thỏa thuận của các bên khi xảy ra tranh chấp, miễn là sự thỏa thuận không trái luật. Do vậy, khi hàng xóm xây nhà lấn chiếm khoảng không gian thuộc quyền sử dụng đất của bạn, hai bên có thể tự mình hòa giải mà không cần đến sự can thiệp của cơ quan có thẩm quyền. Chẳng hạn như:
- Trong trường hợp hàng xóm xây nhà lấn chiếm khoảng không gian thuộc quyền sử dụng đất của bạn, thì hai bên có thể thỏa thuận để nhà hàng xóm phá bỏ phần công trình lấn chiếm và khắc phục hậu quả cho nhà bạn.
- Trong trường hợp bạn xây nhà lấn chiếm khoảng không gian thuộc quyền sử dụng đất của hàng xóm, thì bạn cần tìm cách tháo gỡ và khắc phục vấn đề.
Hoà giải tại UBND cấp xã
Trong trường hợp đã ngồi lại thương lượng nhưng không đạt được thỏa thuận thì hai bên có thể yêu cầu Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp tổ chức hòa giải và thực hiện các việc như:
- Xác minh vụ việc
- Xử lý vi phạm hành chính về xây dựng, đất đai (nếu có). Quyết định xử lý vi phạm là cách thức giải quyết mà các bên cần tuân thủ.
- Buộc bên vi phạm phải khắc phục hậu quả/bồi thường thiệt hại theo yêu cầu và theo quy định pháp luật hiện hành
Khởi kiện
Hai bên có thể lựa chọn khởi kiện lên Tòa án nhân dân nơi có tranh chấp, yêu cầu hàng xóm chấm dứt hành vi lấn chiếm và có thể yêu cầu bồi thường nếu có thiệt hại xảy ra.
Mẫu đơn khởi kiện: mẫu số 23-DS ban hành kèm Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP
Tư vấn hướng giải quyết khi bị lấn chiếm khoảng không gian trên đất
Tư vấn khi bị lấn chiếm khoảng không gian
- Tư vấn, hỗ trợ khách hàng thu thập tài liệu chứng cứ có lợi bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình khi bị hàng xóm lấn chiếm khoảng không.
- Tư vấn thủ tục khởi kiện đất đai;
- Tư vấn khởi kiện, trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai tại tòa án;
- Đại diện theo ủy quyền của khách hàng hoặc luật sư bảo vệ quyền lợi cho khách hàng làm việc với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để thực hiện thủ tục hành chính hoặc giải quyết tranh chấp đất đai,…
>>> Tham khảo thêm về: Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai
Việc xây dựng nhà lấn chiếm khoảng không gian thuộc quyền sử dụng đất của người khác là một hành vi bị nghiêm cấm và sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật. Độc giả cần nắm rõ các quy định của pháp luật để tự bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Nếu bạn có những thắc mắc và luật sư tư vấn luật dân sự tư vấn giải quyết tranh chấp dân sự vui lòng liên hệ qua Hotline 1900.633.716 để được hỗ trợ, tư vấn trực tuyến miễn phí.
1900.633.716