Thủ tục khởi kiện người cho vay nặng lãi là một trong những thắc mắc của bên vay tiền khi không trả nổi khoản vay với lãi suất quá cao và với nhiều hình thức cho vay khác nhau như vay tiền trả góp, vay qua app…Bên vay thường khởi kiện như là một cách để giảm bớt khoản nợ lãi từ người cho vay nặng lãi. Bài viết dưới dây sẽ hướng dẫn cho quý khách biết thêm những quy định và quá trình để khởi kiện những đối tượng cho vấn đề này.
Hướng dẫn khởi kiện người cho vay nặng lãi
Quy định về lãi suất cho vay
Theo khoản 1 Điều 2 Nghị quyết 01/2021/NQ-HĐTP, cho vay lãi nặng là trường hợp cho vay vay tiền với mức lãi suất gấp 05 lần trở lên mức lãi suất cao nhất quy định tại khoản 1 Điều 468 của Bộ luật Dân sự 2015.
Cụ thể thì mức lãi suất được quy định tại khoản 1 Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 là không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp có quy định khác.
>>> Tham khảo thêm về: Luật cho vay tiền cá nhân
Cho vay nặng lãi có kiện được không
Khởi kiện dân sự
Căn cứ theo Điều 9 Nghị quyết 01/2019/NQ-HĐTP ngày 11/01/2019 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao về xử lý thỏa thuận về lãi, lãi suất cao hơn mức lãi, lãi suất được pháp luật quy định:
Đối với hợp đồng vay tài sản có thỏa thuận về lãi suất, lãi trên nợ gốc quá hạn, lãi trên nợ lãi quá hạn cao hơn mức lãi suất, lãi trên nợ gốc quá hạn, lãi trên nợ lãi quá hạn được pháp luật quy định thì mức lãi suất, lãi trên nợ gốc quá hạn, lãi trên nợ lãi quá hạn vượt quá không có hiệu lực; số tiền lãi đã trả vượt quá mức lãi suất, lãi trên nợ gốc quá hạn, lãi trên nợ lãi quá hạn quy định được trừ vào số tiền nợ gốc tại thời điểm trả lãi; số tiền lãi đã trả vượt quá còn lại sau khi đã trừ hết nợ gốc thì được trả lại cho bên vay.
Như vậy, nếu giao dịch vay có thỏa thuận lãi suất vượt quá 20%/năm thì bên vay có quyền khởi kiện tới tòa án tuyên vô hiệu một phần giao dịch liên quan đến thỏa thuận về lãi suất, để giảm trừ nghĩa vụ trả nợ.
Tố cáo hình sự
Muốn tố cáo những hành vi cho vay nặng lãi thì cần xác định rõ những trường hợp sau đây theo lãi suất hợp đồng của mình để tố cáo được quy định tại Điều 201 Bộ luật hình sự 2015 quy định về Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự như sau:
Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
Phạm tội mà thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Do đó, nếu mức lãi suất trong hợp đồng vay tài sản với cá nhân, tổ chức (không phải là tổ chức tín dụng) gấp 5 lần trở lên so với mức lãi suất cao trần theo quy định của Bộ luật dân sự, đồng thời thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng trở lên hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, người cho vay đang có dấu hiệu của Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Người vay có thể tố cáo hành vi này tại cơ quan công an có thẩm quyền để tiến hành điều tra, xử lý theo quy định.
Tố cáo hình sự hành vi cho vay lãi nặng
>>> Tham khảo thêm: Tố cáo cho vay nặng lãi ở đâu
>>> Tham khảo thêm: Mẫu đơn tố cáo cho vay nặng lãi
Hướng dẫn khởi kiện bên cho vay nặng lãi
Hồ sơ khởi kiện
Căn cứ theo quy định tại Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2019) thì để khởi kiện bên cho vay nặng lãi, bên đi vay phải chuẩn bị các loại giấy tờ sau:
- Đơn khởi kiện (theo Mẫu số 23- DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP, ngày 13 tháng 01 năm 2017 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân Tối cao)
- Bản sao hợp đồng vay tiền, giấy vay tiền…
- Bản sao chứng thực giấy tờ tùy thân như chứng minh nhân dân, hộ chiếu, căn cước công dân,… của người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan…
- Bằng chứng những lần trả lãi cho người cho vay, trả nợ gốc (nếu có).
- Các tài liệu, chứng cứ khác nếu có.
Hướng dẫn thu thập bằng chứng
Việc thu thập bằng chứng sẽ tiến hành thu thập theo hai trường hợp được quy định tại Điều 97 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015:
Trường hợp 1: Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình thu thập tài liệu, chứng cứ bằng những biện pháp sau đây:
- Thu thập tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được; thông điệp dữ liệu điện tử;
- Thu thập vật chứng;
- Xác định người làm chứng và lấy xác nhận của người làm chứng;
- Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cho sao chép hoặc cung cấp những tài liệu có liên quan đến việc giải quyết vụ việc mà cơ quan, tổ chức, cá nhân đó đang lưu giữ, quản lý;
- Yêu cầu Ủy ban nhân dân cấp xã chứng thực chữ ký của người làm chứng;
Trường hợp 2: Tòa án có thể tiến hành một hoặc một số biện pháp sau đây để thu thập tài liệu, chứng cứ khi xét thấy cần thiết hoặc theo yêu cầu của đương sự:
- Lấy lời khai của đương sự, người làm chứng;
- Đối chất giữa các đương sự với nhau, giữa đương sự với người làm chứng;
- Trưng cầu giám định;
- Định giá tài sản;
- Ủy thác thu thập, xác minh tài liệu, chứng cứ;
- Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được hoặc hiện vật khác liên quan đến việc giải quyết vụ việc dân sự;
Thủ tục khởi kiện tại Tòa án
Thủ tục khởi kiện bên cho vay nặng lãi
Bước 1: Xác định yêu cầu khởi kiện
Đây là tranh chấp hợp đồng dân sự theo quy định tại khoản 3 Điều 26 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Do vậy, mặc dù người vay là người phải thực hiện nghĩa vụ trả nợ nhưng việc vay với lãi suất vượt quá mức lãi suất cao so với quy định pháp luật thì vẫn có quyền khởi kiện người cho vay để giảm trừ trách nhiệm trả nợ.
Bước 2: Xác định thẩm quyền
Đây là tranh chấp thuộc hợp đồng vay tài sản. Vì vậy căn cứ theo khoản 3 Điều 26 và điểm a khoản Điều 35 của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú. Chính vì thế, người khởi kiện cần nộp hồ sơ khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú.
Bước 3: Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
Theo như hướng dẫn một số hồ sơ cần thiết được đề cập ở mục trên để khởi kiện tranh chấp vay tiền với lãi suất cao
Bước 4: Nộp đơn khởi kiện
Người khởi kiện có thể nộp hồ sơ khởi kiện đến Tòa án thông qua các phương thức được quy định tại khoản 2 Điều 190 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015
- Nộp trực tiếp tại Tòa án
- Gửi đến Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính
- Gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua Cổng Dịch vụ Công Quốc gia (tủy một số trường hợp)
Luật sư tư vấn khởi kiện người vay tiền với lãi suất cao
- Tư vấn các vấn đề liên quan đến lãi suất cho vay là bao nhiêu thì phạm tội cho vay nặng lãi theo quy định pháp luật;
- Tư vấn phương án hòa giải tại Tòa án
- Soạn thảo bộ hồ sơ khởi kiện bên cho vay nặng lãi; đơn tố cáo
- Hỗ trợ, hướng dẫn khách hàng tố cáo bên cho vay nặng lãi;
- Luật sư bào chữa tại tòa với vụ án cho vay với lãi suất cao;
Tóm lại, việc khởi kiện đối với bên cho vay nặng lãi là việc nên cân nhắc thực hiện khi lãi suất thỏa thuận quá cao so với mức lãi suất theo quy định của pháp luật. Hy vọng những thông tin do Luật L24H cung cấp sẽ giúp bạn biết rõ thêm các thông tin pháp lý về lãi suất cho vay bao nhiêu thì bị phạm tội cho vay nặng lãi cũng như nếu có vấn đề liên quan đến tranh chấp vay tiền, tài sản hoặc sử dụng dịch vụ luật sư có thể liên hệ qua HOTLINE 1900633716 để được hỗ trợ nhanh chóng. Xin cảm ơn.
1900.633.716