Giải quyết tranh chấp yêu cầu lối đi qua bất động sản liền kề là vấn đề phức tạp, đòi hỏi hiểu biết sâu sắc về pháp luật và quy trình tố tụng. Bài viết đã phân tích các điều kiện, quyền lợi và trình tự giải quyết tranh chấp này. Từ thương lượng đến khởi kiện tại tòa án, mỗi bước đều cần được thực hiện cẩn trọng. Nội dung chi tiết dưới đây sẽ cung cấp hướng dẫn cụ thể cho Quý khách hàng về cách thức giải quyết loại tranh chấp này.
Tranh chấp yêu cầu lối đi qua bất động sản liền kề
Điều kiện để được mở lối đi qua bất động sản liền kề
Theo khoản 1, 2 Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015, điều kiện mở lối đi qua bất động sản liền kề bao gồm:
- Bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản khác, không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng. Trường hợp này, chủ sở hữu có quyền yêu cầu lối đi qua bất động sản liền kề.
- Lối đi phải mở ở vị trí thuận tiện, hợp lý nhất, tính đến đặc điểm địa hình. Việc mở lối đi cần cân nhắc lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại của bất động sản liền kề.
- Lối đi được xác lập theo thỏa thuận hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Sau khi được xác lập, lối đi được đăng ký vào giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
- Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên.
Quyền về lối đi qua bất động sản liền kề có hiệu lực đối với mọi cá nhân, pháp nhân. Quyền này được chuyển giao khi bất động sản được chuyển giao, trừ trường hợp luật liên quan có quy định khác.
Chủ sở hữu bất động sản có được bồi thường khi chấp nhận yêu cầu mở lối đi không?
Theo Điều 254 BLDS 2015, chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền.
Chủ sở hữu bất động sản liền kề có nghĩa vụ tạo điều kiện cho chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc có lối đi. Tuy nhiên, họ có quyền được đền bù hợp lý. Việc đền bù không phải là điều kiện để mở lối đi. Đây chỉ là hệ quả của việc mở lối đi. Mục đích của đền bù là hỗ trợ vật chất cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền. Bởi lẽ, chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền có toàn quyền khai thác, sử dụng bất động sản của mình. Tuy nhiên, việc dành lối đi đã hạn chế quyền này. Cho nên, họ được đền bù hợp lý.
Mức đền bù do các bên thỏa thuận. Nếu không thỏa thuận được, các bên có thể yêu cầu Tòa án giải quyết. Tòa án sẽ xem xét nhiều yếu tố để xác định mức đền bù phù hợp.
Chủ sở hữu bất động sản liền kề chịu hưởng quyền có quyền được đền bù
>>>Xem thêm: Cách giải quyết khi hàng xóm lấn chiếm lối đi chung
Giải quyết tranh chấp yêu cầu lối đi qua bất động sản liền kề
Thẩm quyền giải quyết
Theo điểm b khoản 2 Điều 236 Luật Đất đai 2024, Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lối đi qua bất động sản liền kề. Cụ thể:
- Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản giải quyết tranh chấp lần đầu. Đây là thẩm quyền theo điểm a khoản 1 Điều 35 và điểm c khoản 1 Điều 39 BLTTDS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2019, 2020, 2022, 2023).
- Tòa án nhân dân cấp tỉnh giải quyết phúc thẩm nếu có kháng cáo, kháng nghị đối với bản án sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật của Tòa án cấp huyện.
Hồ sơ
Hồ sơ khởi kiện yêu cầu giải quyết tranh chấp lối đi qua bất động sản liền kề bao gồm:
- Đơn khởi kiện theo mẫu số 23-DS ban hành kèm Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP. Đơn phải nêu rõ yêu cầu, lý do khởi kiện.
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp của các bên.
- Sơ đồ, bản vẽ thể hiện vị trí các thửa đất liên quan và lối đi đang tranh chấp.
- Chứng cứ chứng minh việc thương lượng, hòa giải không thành (nếu có).
- Các tài liệu, chứng cứ khác liên quan đến yêu cầu khởi kiện.
Xem thêm: Mẫu đơn khởi kiện tranh chấp ranh giới đất đai gửi Tòa án
Trình tự, thủ tục
Thương lượng, hòa giải
Trước khi khởi kiện, các bên nên tiến hành thương lượng, hòa giải. Đây là biện pháp ưu tiên vì có nhiều ưu điểm:
- Tiết kiệm thời gian, chi phí so với khởi kiện tại Tòa án.
- Giữ được mối quan hệ láng giềng tốt đẹp giữa các bên.
- Các bên có thể tự thỏa thuận phương án giải quyết phù hợp.
Nếu thương lượng, hòa giải thành công, các bên lập biên bản ghi nhận kết quả. Biên bản có giá trị pháp lý để thực hiện.
Khởi kiện tại Tòa án
Nếu thương lượng, hòa giải không thành, các bên có quyền khởi kiện tại Tòa án. Trình tự như sau:
- Bước 1: Nộp đơn khởi kiện và hồ sơ kèm theo tại Tòa án có thẩm quyền.
- Bước 2: Tòa án thụ lý vụ án trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
- Bước 3: Tòa án tiến hành hòa giải. Nếu hòa giải thành, Tòa án ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự.
- Bước 4: Nếu hòa giải không thành, Tòa án tiến hành thu thập chứng cứ, xem xét thẩm định tại chỗ.
- Bước 5: Tòa án mở phiên tòa xét xử sơ thẩm trong thời hạn 4 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án.
- Bước 6: Tòa án ra bản án, quyết định giải quyết vụ án.
- Bước 7: Các bên có quyền kháng cáo bản án sơ thẩm trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.
Phương thức giải quyết tranh chấp yêu cầu lối đi qua bất động sản liền kề
>>>Xem thêm: Mẫu đơn khiếu nại lấn chiếm lối đi chung, hướng dẫn soạn, khởi kiện
Luật sư giải quyết tranh chấp yêu cầu lối đi qua bất động sản liền kề
Luật sư có thể hỗ trợ Quý khách hàng trong các công việc sau:
- Tư vấn về quyền và nghĩa vụ pháp lý liên quan đến lối đi qua bất động sản liền kề.
- Hỗ trợ thương lượng, hòa giải với bên liên quan để đạt được thỏa thuận.
- Soạn thảo đơn khởi kiện, thu thập và đánh giá chứng cứ.
- Đại diện cho Quý khách hàng trong quá trình tố tụng tại Tòa án.
- Tham gia phiên tòa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Quý khách hàng.
- Tư vấn về việc thi hành án sau khi có bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật.
Như vậy, các bên có thể thỏa thuận mở lối đi chung qua bất động sản liền kề, tuy nhiên nếu không thể thương lượng được, các bên có thể khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình. Để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ pháp lý, vui lòng liên hệ hotline 1900633716 Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai Luật L24H sẵn sàng hỗ trợ và tư vấn chuyên sâu bảo vệ quyền lợi hợp pháp của Quý khách.
1900.633.716