Giải quyết tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa là một vấn đề phổ biến mà các doanh nghiệp thường phải đối mặt. Tranh chấp có thể xảy ra bởi nhiều lý do khác nhau, bao gồm các vi phạm nghĩa vụ, hủy hợp đồng sai quy trình, vi phạm thời hạn vận chuyển, gây thất thoát hàng hóa hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng. Hãy cùng tìm hiểu về vấn đề này nhé.

Tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa

Thế nào là hợp đồng vận chuyển hàng hoá

Theo quy định tại Điều 530 Bộ Luật Dân sự 2015 thì Hợp đồng vận chuyển tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên vận chuyển có nghĩa vụ chuyển tài sản đến địa điểm đã định theo thỏa thuận và giao tài sản đó cho người có quyền nhận, bên thuê vận chuyển có nghĩa vụ trả cước phí vận chuyển.

Như vậy theo quy định trên ta có thể hiểu hợp đồng vận chuyển hàng hóa là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên vận chuyển có nghĩa vụ hàng hóa đến địa điểm đã định theo thỏa thuận và giao hàng hóa đó cho người có quyền nhận, còn bên thuê vận chuyển có nghĩa vụ trả cước phí vận chuyển.

Các loại tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa thường gặp

Phương thức giải quyết tranh chấp

Thương lượng giải quyết tranh chấp

Thương lượng,hòa giải

Theo quy định tại Điều 317 Luật thương mại 2005, các bên tranh chấp có thể thương lượng và hòa giải để giải quyết vấn đề một cách tự nguyện. Điều này có nghĩa là các bên tranh chấp có thể tự đưa ra hướng giải quyết với nhau hoặc một bên trung gian tiến hành hòa giải có thể là cá nhân tổ chức hay Tòa án do các bên lựa chọn hoặc theo luật định. Qua quá trình thương lượng và hòa giải, các bên có thể đưa ra các đề xuất, đồng ý với điều kiện và điều chỉnh các điểm tranh chấp để đạt được sự đồng thuận. Điều này đòi hỏi sự linh hoạt và sẵn sàng lắng nghe và hiểu quan điểm của nhau.

Trọng tài thương mại

Giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài Thương mại tương đối linh hoạt, tạo quyền chủ động giữa các bên, nhanh chóng, tiết kiệm được thời gian và đảm bảo bí mật. Để áp dụng phương thức giải quyết bằng trọng tài, các bên phải thỏa thuận trước hoặc sau khi xảy ra tranh chấp về việc giải quyết tranh chấp bằng trọng tài (Khoản 1 Điều 5 Luật Trọng tài thương mại năm 2010).Tùy theo mức độ phức tạp và những điều kiện thuận lợi hoặc khó khăn mà các bên có thể chọn loại trọng tài giải quyết. Kết quả của phương thức trọng tài là phán quyết trọng tài, phán quyết này mang tính chung thẩm, không bị kháng cáo, kháng nghị.

Tòa án

Toà án là cơ quan thường được lựa chọn khi giải quyết tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa, trong trường hợp thương lượng, hòa giải không có hiệu quả. Khi này, đương sự có thể nộp đơn khởi kiện tại Toà án có thẩm quyền giải quyết, tiến hành nộp tạm ứng án phí.

Tòa án sẽ phải tuân thủ theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự, đảm bảo xét xử giải quyết đúng với quy định pháp luật. Bản án quyết định của Toà sẽ được thi hành bởi cơ quan thi hành án có thẩm quyền. Tuy nhiên quá trình giải quyết tại Tòa án tốn nhiều thời gian cũng như tiền bạc.

>>>Tham khảo thêm về: Tranh chấp hợp đồng bảo hiểm hàng hóa vận chuyển bằng đường biển

Giải quyết tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa

Trình tự giải quyết tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa thông qua tòa án

Hồ sơ khởi kiện

Hồ sơ khởi kiện bao gồm:

Đơn khởi kiện tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa (theo mẫu 23 – DS NQ 01/2017)
Tài liệu chứng cứ chứng minh tư cách khởi kiện, đương sự và những chủ thể có liên quan như: Giấy phép hoạt động kinh doanh, Quyết định bổ nhiệm hoặc đại diện doanh nghiệp, Hợp đồng vận chuyển hoặc văn bản, tài liệu có giá trị như hợp đồng, Phụ lục hợp đồng ( nếu có); Các tài liệu giao dịch có liên quan đến tranh chấp.

Cơ quan có thẩm quyền

Căn cứ theo quy định tại Điều 30 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, Tòa án có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh, thương mại giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích lợi nhuận.

Thẩm quyền giải quyết của tòa án huyện:Theo quy định tại điểm b Khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì Thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa thuộc về tòa án nhân dân cấp huyện

Căn cứ theo quy định tại Điều 39, Điều 40 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, Tòa án có thẩm quyền giải quyết là tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức. Trường hợp các đương sự tự thỏa thuận được với nhau bằng văn bản yêu cầu Tòa án nơi cư trú, làm việc của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cá nhân hoặc nơi có trụ sở của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cơ quan, tổ chức thì tòa án nơi nguyên đơn cư trú, làm việc hoặc có trụ sở có thẩm quyền giải quyết.

Thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh: giải quyết các vụ án mà đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài. Hoặc những vụ việc dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện mà Tòa án nhân dân cấp tỉnh tự mình lấy lên để giải quyết khi xét thấy cần thiết hoặc theo đề nghị của Tòa án nhân dân cấp huyện.

Ngoài ra, Theo Điều 40 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 Tòa án còn có thẩm quyền giải quyết theo sự lựa chọn của nguyên đơn trong một số trường hợp như:

Nếu không biết nơi cư trú, làm việc, trụ sở của bị đơn thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa ánu tranh chấp phát sinh từ hoạt động của chi nhánh tổ chức thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa nơi bị đơn cư trú, làm việc, có trụ sở cuối cùng hoặc nơi bị đơn có tài sản giải quyết;
Nếu tòa án nơi tổ chức có trụ sở hoặc nơi tổ chức có chi nhánh giải quyết;
Nếu tranh chấp phát sinh từ quan hệ hợp đồng thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi hợp đồng được thực hiện giải quyết;
Nếu các bị đơn cư trú, làm việc, có trụ sở ở nhiều nơi khác nhau thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi một trong các bị đơn cư trú, làm việc, có trụ sở giải quyết.

Trình tự giải quyết đơn khởi kiện

Người khởi kiện nộp đơn bằng một trong các hình thức sau:

Nộp trực tiếp tại Tòa án (đây là hình thức phổ biến nhất);
Gửi đến Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính;
Gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).

Nhận và xử lý đơn khởi kiện

Điều 191 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và ra một trong các quyết định sau:
Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;
Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện để giải quyết theo thủ tục rút gọn (thông thường sẽ thực hiện theo thủ tục thông thường)
Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;
Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện nếu vụ việc đó không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Thủ tục giải quyết vụ án

Thụ lý vụ án

Theo quy định tại Điều 195 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Sau khi nhận được đơn khởi kiện, Tòa án xem xét tài liệu, chứng cứ cần thiết, nếu thuộc thẩm quyền của mình, Tòa án sẽ thông báo cho đương sự biết để đương sự nộp tiền tạm ứng án phí.
Trong thời hạn 7 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, đương sự phải nộp tiền tạm ứng án phí. Sau khi nộp tiền, đương sự phải nộp lại biên lai thu tiền tạm ứng án phí cho Tòa án. Tòa án thụ lý việc dân sự hoặc vụ án dân sự kể từ khi nhận được biên lai này.

Chuẩn bị xét xử và hòa giải

Thời hạn chuẩn bị xét xử được quy định tại Điều 203 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 như sau:
4 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án. Đối với vụ án phức tạp hoặc có trở ngại khách quan thì Chánh án Tòa án có thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử một lần nhưng không quá 2 tháng.
Trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, thẩm phán được phân công giải quyết vụ án phải lấy lời khai của đương sự và tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ hoặc định giá, ủy thác thu thập chứng cứ (nếu có)

Đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm

Tòa án phải mở phiên tòa trong thời hạn một tháng, kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử; trường hợp có lý do chính đáng, thời hạn mở phiên tòa có thể kéo dài nhưng không quá 30 ngày.

Xét xử phúc thẩm (nếu có)

Nếu bản án cấp sơ thẩm bị kháng cáo, kháng nghị, Tòa án cấp trên trực tiếp xem xét và giải quyết theo thủ tục phúc thẩm. Đương sự hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự có quyền kháng cáo bản án, quyết định tạm đình chỉ, đình chỉ việc giải quyết vụ án của Tòa án cấp sơ thẩm để yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm giải quyết lại theo thủ tục phúc thẩm.

Ngoài ra, vụ án còn có thể được xem xét lại theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm.

Tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa

Trong trường hợp giải quyết tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa thì luật sư có thể tư vấn và hỗ trợ bạn những vấn đề như sau:

Đánh giá các vấn đề pháp lý liên quan đến tranh chấp
Tư vấn phương án giải quyết tranh chấp (hòa giải, khởi kiện..)
Tư vấn thu thập và chuẩn bị chứng cứ
Đại diện đàm phán tranh chấp
Soạn thảo hồ sơ khởi kiện trong trường hợp khởi kiện
Luật sư bảo vệ tại tòa án, trọng tài thương mại

Qua bài viết này có thấy quá trình giải quyết tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa cần phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật để thuận lợi bảo vệ được quyền và lợi ích hợp của các bên trong hợp đồng. . Vì vậy để giảm thiểu rủi ro pháp hoặc quý bạn đọc cần tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng dân sự hoặc muốn tìm hiểu thêm về các vấn đề liên quan, quý bạn đọc có thể liên hệ TƯ VẤN LUẬT qua hotline 1900.633.716 để được tư vấn nhé.

Một số bài viết hợp đồng vận chuyển có thể bạn đọc quan tâm: