Di chúc viết tay không người làm chứng có giá trị không đang là một câu hỏi được khá nhiều người quan tâm. Vì hình thức di chúc này hiện nay khá phổ biến. Tuy nhiên, thực tế rất nhiều trường hợp di chúc viết tay để lại không có người làm chứng bị tuyên vô hiệu do không đáp ứng được các điều kiện của di chúc dẫn đến xảy ra các tranh chấp trong gia đình. Sau đây là những nội dung cơ bản mà tôi sẽ cung cấp về vấn đề này.
Hiệu lực của di chúc viết tay
Di chúc là gì?
Điều 624 của Bộ Luật dân sự 2015 định nghĩa: Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Như vậy có thể hiểu, di chúc chính là văn bản hoặc lời nói thể hiện ý chí, nguyện vọng của một người trong việc định đoạt tài sản, chuyển dịch quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản cho người khác sau khi chết.
Di chúc có hiệu lực khi nào?
Căn cứ theo khoản 1 Điều 643 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế.
Cụ thể thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết. Trường hợp Tòa án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác định tại khoản 2 Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015.
Di chúc viết tay có hợp pháp không?
Điều kiện về chủ thể
Di chúc viết tay được xem là hợp pháp khi có đủ điều kiện về chủ thể theo điểm a khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:
- Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc;
- Người lập di chúc không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép;
Ngoài ra có những trường hợp di chúc viết tay đặc biệt phải thỏa mãn thêm điều kiện riêng về chủ thể theo Khoản 2,3,4 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015:
- Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
- Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
- Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.
Hình thức của di chúc
Căn cứ theo Điều 628 Bộ luật Dân sự 2015 thì di chúc bằng văn bản gồm:
- Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có công chứng.
- Di chúc bằng văn bản có chứng thực.
Như vậy, hiện nay chưa có quy định về di chúc viết tay cũng như các vấn đề phát sinh liên quan. Tuy nhiên, pháp luật vẫn cho phép người lập di chúc được lập di chúc dưới dạng viết tay (văn bản). Theo đó, người lập di chúc hoàn toàn có thể lập di chúc viết tay, di chúc viết tay có thể có người làm chứng hoặc không có người làm chứng, được công chứng hoặc chứng thực hoặc không.
>> Xem thêm: Cách lập di chúc hợp pháp
Nội dung của di chúc
Nội dung di chúc viết tay không trái pháp luật, đạo đức xã hội. Căn cứ Điều 631 Bộ luật Dân sự 2015 thì nội dung di chúc viết tay có những điểm cần lưu ý như sau:
Di chúc tay gồm các nội dung chủ yếu sau:
- Ngày, tháng, năm lập di chúc;
- Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
- Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
- Di sản để lại và nơi có di sản.
- Ngoài các nội dung quy định tại khoản 1 Điều này, di chúc có thể có các nội dung khác.
Di chúc viết tay không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu, nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được ghi số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.
Trường hợp di chúc viết tay có sự tẩy xóa, sửa chữa thì người tự viết di chúc hoặc người làm chứng di chúc phải ký tên bên cạnh chỗ tẩy xóa, sửa chữa.
Di chúc viết tay
Di chúc viết tay không có người làm chứng có hiệu lực không?
Căn cứ theo Điều 633 Bộ luật Dân sự, di chúc viết tay không có người làm chứng sẽ có hiệu lực khi thỏa mãn hai tiêu chí sau:
- Người lập di chúc phải tự viết tay và ký vào bản di chúc;
- Nội dung của di chúc phải phù hợp với quy định tại Điều 631 như ngày, tháng, năm lập di chúc; Họ, tên người lập di chúc; Họ tên, cơ quan được hưởng di sản,…
Qua đó, có thể thấy di chúc viết tay không có người làm chứng sẽ có hiệu lực khi di chúc đó được lập thành văn bản và thể hiện rõ ý chí của người lập di chúc cũng như nội dung di chúc phải phù hợp với quy định pháp luật.
Việc công chứng, chứng thực là không bắt buộc. Nhưng khi lập di chúc cần có thủ tục công chứng, chứng thực nhằm hạn chế tranh chấp về thừa kế có thể xảy ra trong tương lai.
Thủ tục công chứng, chứng thực
>> Xem thêm: Cách lập di chúc hợp pháp tại nhà
Dịch vụ luật sư tư vấn lập di chúc
- Tư vấn chia di sản thừa kế theo pháp luật, di chúc;
- Tư vấn thủ tục lập di chúc đối với tài sản đồng sở hữu, tài sản chung của vợ chồng;
- Tư vấn và hỗ trợ khách hàng soạn thảo, lập di chúc đúng với quy định của pháp luật;
- Liên hệ cơ quan có thẩm quyền làm thủ tục công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật về thừa kế.
- Tư vấn các nội dung khác có liên quan.
Như vậy, tổng hợp các quy định nêu trên, thì di chúc viết tay có người làm chứng sẽ có hiệu lực khi di chúc đó được lập thành văn bản và thể hiện rõ ý chí của người lập di chúc cũng như nội dung di chúc phải phù hợp với quy định pháp luật. Tuy nhiên nhằm hạn chế tranh chấp về thừa kế có thể xảy ra trong tương lai thì khi lập di chúc nên có thủ tục công chứng, chứng thực. Bài viết trên đã phần nào giúp cho Quý độc giả hiểu hơn về câu hỏi di chúc viết tay không người làm chứng có hiệu lực pháp luật không. Để được tư vấn, hỗ trợ thêm cũng như sử dụng dịch vụ luật sư thừa kế tư vấn lập di chúc tận tâm của chúng tôi, vui lòng liên hệ Luật L24H qua số Hotline: 1900.633.716 để được luật sư tư vấn hỗ trợ kịp thời. Xin cảm ơn.
1900.633.716