Di chúc miệng hợp pháp khi nào? Điều kiện để di chúc miệng hợp pháp

Di chúc miệng hợp pháp khi nào? Điều kiện để di chúc miệng hợp pháp là vấn đề mà nhiều người đặc biệt quan tâm hiện nay. Pháp luật chỉ cho phép lập di chúc bằng miệng trong một số trường hợp nhất định. Để di chúc miệng hợp pháp và có giá trị thì cần thực hiện theo đúng trình tự mà pháp luật đã quy định, đồng thời, di chúc phải được công chứng, chứng thực. Để hiểu rõ hơn, mời quý bạn đọc có thể tham khảo bài viết dưới đây.

Tính hợp pháp của di chúc miệng

Thế nào là di chúc miệng?

Di chúc miệng (còn gọi là di ngôn) là sự thể hiện ý chí bằng lời nói của người để lại di chúc nhằm chuyển tài sản của mình cho những người còn sống sau khi người lập di chúc chết.

Di chúc miệng là một trong hai hình thức của di chúc được quy định trong Bộ luật dân sự. Cụ thể ghi chúc miệng được thể hiện qua lời nói trực tiếp của người để lại di chúc truyền đạt nguyện vọng của họ sau khi chết thì số tài sản của họ có được trong lúc còn sống sẽ được giải quyết như thế nào bao gồm việc sẽ phân chia cho những ai thực hiện các chức năng chiếm hữu, sử dụng, quản lý hay thực hiện một nghĩa vụ thay họ.

>>> Xem thêm: File ghi âm, ghi hình có phải di chúc hợp pháp không?

Điều kiện để di chúc miệng được coi là hợp pháp

• Di chúc miệng phải được thành lập trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản;
• Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật;
• Di chúc miệng phải thể hiện ý chí cuối cùng của người lập di chúc miệng, được thể hiện trước mặt ít nhất hai người làm chứng;
• Ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng phải ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ;
• Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Khoản 5 Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về di chúc miệng như sau: “Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ…Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.”

Di chúc miệng cần phải công chứng

>>> Xem thêm: Di chúc không có công chứng có giá trị không?

Di chúc miệng có hiệu lực khi nào?

Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế.

Di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần trong trường hợp sau đây:

• Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;
• Cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, một trong nhiều cơ quan, tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế thì chỉ phần di chúc có liên quan đến cá nhân, cơ quan, tổ chức này không có hiệu lực.

Di chúc không có hiệu lực, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.

Khi di chúc có phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần còn lại thì chỉ phần đó không có hiệu lực.

Khi một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng có hiệu lực.

Căn cứ khoản 1 Điều 643 Bộ Luật Dân sự 2015

Di chúc miệng có thể bị hủy bỏ trong trường hợp nào?

Theo khoản 2 Điều 629 Bộ Luật Dân sự 2015, di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt.

Dịch vụ tư vấn lập di chúc tại Luật L24H

• Tư vấn, soạn thảo di chúc theo yêu cầu và theo quy định pháp luật hiện hành;
• Tư vấn thủ tục lập di chúc đối với tài sản đồng sở hữu, tài sản chung của vợ chồng;
• Tư vấn chia di sản thừa kế theo pháp luật, di chúc;
• Liên hệ cơ quan có thẩm quyền làm thủ tục công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật về thừa kế.

Dịch vụ tư vấn lập di chúc

Một số câu hỏi thường gặp

Khi nào được phép lập di chúc miệng?

Di chúc miệng phải được thành lập trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản theo quy định tại khoản 1 Điều 629 Bộ Luật Dân sự 2015.

Điều kiện đối với người lập di chúc miệng

Căn cứ Điều 625 Bộ Luật Dân sự 2015:

• Người lập di chúc miệng là người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 Bộ Luật Dân sự 2015. Cụ thể: Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép;
• Người lập di chúc miệng là người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

Điều kiện đối với người làm chứng

Căn cứ Điều 632 Bộ Luật Dân sự 2015, mọi người đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc, trừ các trường hợp:

• Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc;
• Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc;
• Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.

Trên đây là một số thông tin cơ bản, cần thiết về di chúc miệng. Tôi tin rằng Quý bạn đọc đã có thể nắm rõ được những điều kiện để di chúc miệng hợp pháp. Quý khách hàng có nhu cầu hướng dẫn cách lập di chúc hợp pháp, luật sư tư vấn thừa kế vui lòng liên hệ qua tổng đài trực tuyến 1900.633.716 để được Luật sư Luật L24H lắng nghe và tận tình giải đáp. Xin cảm ơn.