Bố mẹ không chia tài sản cho con gái đang là một vấn đề pháp lý được khá nhiều người quan tâm. Vì việc chia và hưởng thừa kế của con trai nhiều hơn con gái là một việc không còn xa lạ gì đối với chúng ta. Vậy pháp luật hiện hành quy định như thế nào về việc bố mẹ không chia tài sản cho con gái. Bài viết dưới đây tôi sẽ giải đáp vấn đề này, mời Quý độc giả cùng tham khảo qua.
Bố mẹ không chia tài sản cho con gái
Quy định pháp luật về thừa kế
Tại Điều 625 Bộ luật Dân sự 2015 định nghĩa “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”. Như vậy, thừa kế được hiểu là sự dịch chuyển tài sản của người đã chết cho người còn sống, tài sản để lại gọi là di sản. Bên cạnh đó, tại Điều 612 của Bộ luật này thì di sản thừa kế bao gồm:
- Tài sản riêng của người chết;
- Phần tài sản của người chết trong khối tài sản chung với người khác;
- Quyền sử dụng đất là di sản thừa kế theo quy định của pháp luật dân sự và đất đai.
Căn cứ theo Điều 609 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định về quyền thừa kế, pháp luật công nhận hai hình thức thừa kế:
- Thừa kế theo di chúc: là việc chuyển dịch tài sản của người đã chết cho người còn sống theo sự định đoạt của người đó khi họ còn sống (Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015).
- Thừa kế theo pháp luật: là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định (Điều 649 Bộ luật Dân sự 2015).
Thừa kế theo di chúc
Thừa kế theo di chúc là sự thể hiện ý chí của bên lập di chúc thể hiện ý nguyện cuối cùng về việc sử dụng và định đoạt tài sản của mình sau khi qua đời.
Người được hưởng di sản theo di chúc có thể là cá nhân, Nhà nước, pháp nhân và các chủ thể khác với tư cách là tổ chức. Chủ thế được hưởng di sản có thể nằm trong hoặc ngoài diện thừa kế, không phụ thuộc vào các hàng thừa kế theo quy định của pháp luật.Việc thừa kế theo di chúc được quy định tại Chương XXII Bộ luật Dân sự 2015.
Trường hợp áp dụng: chia thừa kế theo di chúc được áp dụng trong trường hợp di chúc phù hợp với yêu cầu của pháp luật như sau:
- Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép;
- Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
- Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
- Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
CSPL: Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015
>>> Xem thêm: Cách lập di chúc hợp pháp
Thừa kế theo pháp luật
Người thừa kế theo pháp luật chỉ có thể là cá nhân, những người có quyền thừa kế di sản của người chết theo quy định của pháp luật. Việc xác định người thừa kế theo hàng thừa kế dựa trên ba mối quan hệ: hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng. Căn cứ Khoản 1, Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
- Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.
- Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.
- Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Trong thừa kế theo pháp luật, những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau; những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước.
Và chỉ trong các trường hợp nêu tại Điều 650 Bộ luật Dân sự năm 2015 dưới đây, di sản sẽ được chia theo pháp luật
- Không có di chúc.
- Di chúc không hợp pháp.
- Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
- Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Như vậy, pháp luật không quy định con trai hay con gái được hưởng thừa kế như thế nào mà mỗi người thuộc diện được thừa kế theo pháp luật, không phân biệt là nam hay nữ đều có quyền hưởng một phần di sản thừa kế ngang bằng với những người thừa kế khác.
>>> Xem thêm: Thừa kế theo pháp luật là gì?
Quyền của người để lại tài sản
Các quyền của người lập di chúc được quy định tại Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
- Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế
- Phân định phần di sản cho từng người thừa kế
- Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng
- Giao nghĩa vụ cho người thừa kế
- Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản
Như vậy một người có đủ minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép thì có quyền lập di chúc định đoạt tài sản của mình. Từ những cơ sở pháp lý trên, có thể thấy, cha mẹ hoàn toàn có quyền lập di chúc để lại tại sản cho bất kỳ đứa con nào và số lượng tài sản cho mỗi người là bao nhiêu. Cha mẹ có thể dựa trên mức độ hiếu thảo, công sức nuôi dưỡng của con cái mà chia di sản thành các phần không bằng nhau.
>>> Xem thêm: Con gái đi lấy chồng có được chia đất không?
Trường hợp thừa kế không phụ thuộc vào di chúc
Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật dân sự 2015: Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Pháp luật tôn trọng quyền của người lập di chúc trong việc định đoạt tài sản cho những người còn sống. Nên người lập di chúc có thể lựa chọn bất cứ chủ thể nào để cho hưởng di sản theo di chúc, người hưởng có thể cá nhân, có thể cơ quan tổ chức, nếu là cá nhân có thể là những người không thuộc hàng thừa kế của người chết.
Tuy nhiên, để đảm bảo quyền và lợi ích của những người có mối quan hệ ruột thịt với người để lại di chúc. Căn cứ theo khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 quy định, những người này vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
- Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
- Con thành niên mà không có khả năng lao động.
Tuy nhiên, để được nhận hưởng phần di sản trên thì người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc còn phải đáp ứng điều kiện sau:
- Không từ chối nhận di sản
- Không thuộc trường hợp không có quyền hưởng di sản tại khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015
Như vậy, dù không có tên trong di chúc thì vẫn có thể được hưởng di sản thừa kế nếu thuộc trường hợp và thỏa điều kiện nêu trên.
Bố mẹ không chia tài sản thừa kế cho con gái giải quyết thế nào?
Trường hợp con chưa đủ 18 tuổi
Người để lại di chúc phải có nghĩa vụ đối với con chưa thành niên của mình. Trong trường hợp này, độ tuổi chưa thành niên được xác định chưa đủ mười tám tuổi tại thời điểm mở thừa kế.
Con chưa thành niên không phân biệt là con đẻ hay con nuôi, con ngoài giá thú hay trong giá thú sẽ được hưởng thừa kế theo diện thừa kế bắt buộc mà không phụ thuộc là có tên trong di chúc hưởng di sản thừa kế hay không. Tuy nhiên nếu là con nuôi thì phải là con nuôi hợp pháp (phải thực hiện đầy đủ các thủ tục nhận nuôi theo quy định của pháp luật).
Như vậy nếu người thừa kế là con gái chưa đủ 18 tuổi không được bố mẹ chia tài sản thừa kế thì vẫn sẽ được nhận ⅔ một suất thừa kế di sản của người chết nếu như người chết không để lại di chúc hoặc di chúc không có thể hiện tên người này. Về nguyên tắc, đây được xem là người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc.
CSPL: khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015
>>> Xem thêm: Chia di sản thừa kế khi người thừa kế chưa đủ 18 tuổi có được không?
Trường hợp con đã đủ 18 tuổi có khả năng lao động
Theo khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015, nếu con gái đã thành niên (từ đủ 18 tuổi trở lên) có khả năng lao động nhưng người lập di chúc không cho người con đó hưởng thì cá nhân này không có quyền hưởng di sản thừa kế theo di chúc.
Trường hợp con đủ 18 tuổi nhưng mất khả năng lao động.
Hiện tại chưa có một định nghĩa chính xác nào cho cụm từ không có khả năng lao động. Tuy nhiên dựa vào thực tế, có thể tạm hiểu đây là trường hợp con đã đủ 18 tuổi nhưng mà không có khả năng lao động để tự nuôi sống bản thân (vào thời điểm mở thừa kế), cụ thể như sau:
- Họ rơi vào các trường hợp bị: “bị bại liệt toàn thân, liệt cột sống, liệt đốt cổ, liệt hai chi trở lên, mù mắt,và các trường hợp khác do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định bị suy giảm khả năng lao động vĩnh viễn từ 81% trở lên” và luôn cần có người thường xuyên chăm sóc.
- Hoặc họ rơi vào các trường hợp bị mất khả năng nhận thức có thể được hiểu là dạng mất khả năng nhận thức do mắc bệnh tâm thần hoặc mắc các bệnh khác gây ảnh hưởng đến tâm trạng và thần kinh của người bệnh khiến người đó mất khả năng nhận thức. Đặc điểm của người mất khả năng nhận thức do bệnh lý là mọi hành động diễn ra một cách rất tự nhiên, không thể nhận biết thế nào là đúng, thế nào là sai, làm việc theo cảm tính và sự bộc phát của bản thân. Họ luôn cần có người thường xuyên chăm sóc.
Như vậy, đối với các đối tượng này vẫn sẽ được hưởng thừa kế theo diện thừa kế bắt buộc mà không phụ thuộc là có tên trong di chúc hưởng di sản thừa kế hay không.
CSPL: khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015
Con chưa thành niên có được hưởng thừa kế không?
Con gái không được bố mẹ chia tài sản thì phải làm sao?
Theo quy định tại Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 thì cha mẹ hoàn toàn có quyền lập di chúc để lại tài sản cho bất kỳ đứa con nào và số lượng tài sản cho mỗi người là bao nhiêu. Cha mẹ có thể dựa trên mức độ hiếu thảo, công sức nuôi dưỡng của con cái mà chia di sản thành các phần không bằng nhau. Và việc này đã được cha mẹ thực hiện hoàn toàn tự nguyện và khi ý thức còn minh mẫn.
Tuy nhiên, nếu trong trường hợp con gái chưa thành niên hay con gái thành niên mà không có khả năng lao động nhưng không được bố mẹ cho hưởng hoặc hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật thì họ có thể tự mình hoặc nhờ người đại diện hợp pháp thực hiện việc thương lượng, hòa giải hoặc khởi kiện để yêu cầu được hưởng di sản theo trường hợp người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc được quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015.
Tư vấn giải quyết tranh chấp thừa kế
>>> Xem thêm: Bố mẹ có quyền để lại tài sản cho con trai nhiều hơn con gái không?
Luật sư tư vấn trong trường hợp bố mẹ không chia tài sản cho con gái
- Tư vấn và hỗ trợ khách hàng soạn thảo, lập di chúc tại nhà đúng với quy định của pháp luật;
- Tư vấn thủ tục yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế;
- Tư vấn về thời hiệu thừa kế;
- Hỗ trợ các thủ tục theo đúng trình tự, thủ tục của pháp luật khi khởi kiện giải quyết tranh chấp;
- Đại diện theo ủy quyền của khách hàng thực hiện khiếu nại, khởi kiện để đảm bảo quyền và lợi ích của khách hàng;
- Tư vấn các nội dung khác có liên quan..
>>> Xem thêm: Dịch vụ soạn thảo văn bản phân chia di sản thừa kế
Như vậy, pháp luật cũng đã có những quy định cụ thể về quyền thừa kế của con gái, vì vậy quý khách cần phải nắm rõ quy định này để có thể bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Bài viết này phần nào cũng đã cung cấp được nội dung về câu hỏi bố mẹ không chia tài sản cho con gái có được không?. Và để được đội ngũ luật sư chuyên tư vấn luật thừa kế dày dặn kinh nghiệm của Luật L24H tư vấn trực tuyến miễn phí, Quý độc giả đọc vui lòng gọi vào số Hotline: 1900.633.716 để được hỗ trợ kịp thời.
1900.633.716