Ai có quyền khởi kiện chia di sản thừa kế, thủ tục khởi kiện

Quyền khởi kiện chia di sản thừa kế là quyền cơ bản của người thừa kế khi có tranh chấp về việc phân chia di sản. Ai có quyền khởi kiện chia di sản thừa kế là vấn đề được quy định tại Điều 623 Bộ luật Dân sự năm 2015. Bài viết sẽ cung cấp thêm thông tin về vấn đề này, trình tự thủ tục khởi kiện.

Ai có quyền khởi kiện chia di sản thừa kế

Phân chia di sản thừa kế như thế nào

Theo di chúc

Căn cứ Điều 659 Bộ luật Dân sự 2015 quy định việc phân chia di sản theo di chúc:

Việc phân chia di sản được thực hiện theo ý chí của người để lại di chúc

Nếu di chúc không xác định rõ phần của từng người thừa kế thì di sản thừa kế được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Trường hợp di chúc xác định phân chia di sản theo hiện vật

Người thừa kế được nhận hiện vật kèm theo hoa lợi, lợi tức thu được từ hiện vật đó hoặc phải chịu phần giá trị của hiện vật bị giảm sút tính đến thời điểm phân chia di sản

Nếu hiện vật bị tiêu hủy do lỗi của người khác thì người thừa kế có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Trường hợp di chúc chỉ xác định phân chia di sản theo tỷ lệ đối với tổng giá trị khối di sản thì tỷ lệ này được tính trên giá trị khối di sản đang còn vào thời điểm phân chia di sản.

Theo pháp luật

Căn cứ Điều 660 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về việc phân chia di sản theo pháp luật như sau:

Khi phân chia di sản, nếu có người thừa kế cùng hàng đã thành thai nhưng chưa sinh ra thì phải dành lại một phần di sản bằng phần mà người thừa kế khác được hưởng nhằm:

Nếu người thừa kế đó còn sống khi sinh ra được hưởng;
Nếu chết trước khi sinh ra thì những người thừa kế khác được hưởng.

Những người thừa kế có quyền yêu cầu phân chia di sản bằng hiện vật;

Nếu không thể chia đều bằng hiện vật thì những người thừa kế có thể thỏa thuận về việc định giá hiện vật và thỏa thuận về người nhận hiện vật;
Nếu không thỏa thuận được thì hiện vật được bán để chia.

Phân chia di sản thừa kế

Ai có quyền khởi kiện chia tài sản thừa kế

Căn cứ Điều 186 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án (sau đây gọi chung là người khởi kiện) tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Theo đó, có thể hiểu trong tranh chấp chia thừa kế thì người có quyền thừa kế theo di chúc và theo pháp luật có quyền lợi bị xâm phạm thì có quyền khởi kiện tranh chấp về phân chia di sản thừa kế.

Thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế là bao lâu

Theo quy định tại Điều 623 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó.

Trong đó, thời hiệu này được tính từ thời điểm mở thừa kế, là thời điểm người có tài sản chết, được quy định tại Điều 611 Bộ luật Dân sự 2015.

Thủ tục khởi kiện tranh chấp phân chia di sản thừa kế

Thẩm quyền giải quyết

Theo quy định, tranh chấp về thừa kế tài sản là tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án:

Tranh chấp về thừa kế thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án cấp huyện.
Tranh chấp về thừa kế có trường hợp đương sự, tài sản ở nước ngoài hoặc phải tiến hành uỷ thác tư pháp thì thuộc thẩm quyền của Tòa án cấp tỉnh.
Tranh chấp liên quan đến phân chia Bất động sản thì Tòa án nơi có Bất động sản có thẩm quyền giải quyết.
Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp thừa kế là tòa án nơi bị đơn cư trú.

Cơ sở pháp lý: khoản 5 Điều 26, điểm a khoản 1 Điều 35, điểm a khoản 1 Điều 37, điểm a khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015

>>Xem thêm: Tranh chấp thừa kế có yếu tố nước ngoài

Hồ sơ cần chuẩn bị

Theo khoản 5 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, khi khởi kiện chia thừa kế thì những tài liệu cần chuẩn bị như sau:

Đơn khởi kiện theo Mẫu số 23-DS ban hành kèm Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP ngày 13/01/2017 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.
Căn cước công dân của người khởi kiện
Giấy chứng tử của người để lại di sản thừa kế
Di chúc của người để lại di sản (nếu có)
Văn bản chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng của người để lại di sản
Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế (nếu có)
Hợp đồng mua bán, tặng cho (nếu có),…
Các tài liệu, giấy tờ khác có liên quan.

>>>Tải xuống: Mẫu đơn khởi kiện chia di sản thừa kế

>> Xem thêm: Cách viết, nộp đơn khởi kiện chia di sản thừa kế

Trình tự thủ tục

Theo Chương XII của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, về khởi kiện và thụ lý vụ án thì khi khởi kiện chia thừa kế cần trải qua các bước sau:

Bước 1: Nộp hồ sơ khởi kiện tại Toà án

Đầu tiên, người khởi kiện nộp đơn khởi kiện cùng các tài liệu, chứng cứ liên quan đến vụ án cho Toà án có thẩm quyền giải quyết bằng các phương thức sau:

Nộp trực tiếp tại Tòa.
Gửi theo đường dịch vụ bưu chính đến Toà án.
Gửi bằng hình thức trực tuyến qua Cổng thông tin Điện tử của tòa án (nếu có).

Bước 2: Thụ lý vụ án

Sau khi đơn khởi kiện được gửi lên, Toà án có trách nhiệm xem xét các tài liệu và chứng cứ cần thiết, nếu xét thấy thuộc thẩm quyền của mình thì Tòa sẽ thông báo tới đương sự để đương sự nộp tiền tạm ứng án phí.

Trong thời gian 7 ngày kể từ khi nhận được thông báo, đương sự có trách nhiệm nộp tiền tạm ứng án phí. Sau khi nộp xong khoản tiền này, đương sự phải nộp lại biên lai thu tiền cho Toà án. Lúc này, tòa sẽ thụ lý vụ việc dân sự hoặc vụ án dân

Bước 3: Chuẩn bị xét xử

Thời hạn chuẩn bị xét xử của mỗi vụ án được quy định khác nhau, cụ thể như sau:

Thời gian là 04 tháng kể từ ngày thụ lý. Đối với những vụ việc, vụ án phức tạp hoặc gặp phải trở ngại khách quan thì Chánh án Toà án nhân dân cấp có quyền quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử một lần. Tuy nhiên, thời gian gia hạn không được quá 02 tháng.
Trường hợp có quyết định tạm thời dừng việc giải quyết vụ án thì thời gian chuẩn bị xét xử được tính lại kể từ ngày quyết định tiếp tục giải quyết vụ án của Toà án có hiệu lực pháp lý.

Trong thời gian chuẩn bị xét xử, thẩm phán được phân công giải quyết vụ án có trách nhiệm tiến hành lấy lời khai của đương sự, tiến hành các phiên họp giám sát việc giao nộp, tiếp cận, kiểm tra việc công khai chứng cứ và hòa giải, tiến hành xem xét và thẩm định tại chỗ hoặc định giá, uỷ thác người thu thập chứng cứ (nếu có).

Bước 4: Xét xử sơ thẩm

Trong khoảng thời gian 01 tháng kể từ khi có quyết định đưa vụ án ra xét xử, tòa án nhân dân có trách nhiệm mở phiên tòa; nếu có lý do chính đáng thì Toà án có thể kéo dài thời hạn mở phiên toà. Tuy nhiên, thời gian kéo dài phiên xét xử không được quá 30 ngày.

Trong trường hợp Bản án của tòa án sơ thẩm bị kháng cáo hoặc kháng nghị thì Toà án nhân dân cấp trên có quyền trực tiếp xem xét và giải quyết vụ án theo thủ tục phúc thẩm.

Căn cứ pháp lý: Khoản 4, 5 Điều 189, Điều 195, khoản 2 Điều 230, Điều 270 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015

Luật sư tư vấn về việc khởi kiện chia di sản thừa kế

Tư vấn khởi kiện chia di sản

Luật sư của Luật L24H sẽ cung cấp dịch vụ tư vấn về việc khởi kiện chia di sản thừa kế với các nội dung như sau:

Tư vấn trình tự thủ tục giải quyết tranh chấp về thừa kế;
Đại diện thân chủ tiến hành đàm phán, thương lượng chia thừa kế;
Tư vấn và hỗ trợ khách hàng liên quan đến thủ tục khởi kiện vụ án dân sự và thời hiệu, điều kiện khởi kiện khi xảy ra tranh chấp;
Trực tiếp tham gia tố tụng với tư cách là luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho khách hàng tại tòa án.

Trong tranh chấp chia thừa kế thì người có quyền thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật có quyền lợi bị xâm phạm thì có quyền khởi kiện tranh chấp về phân chia di sản thừa kế. Thủ tục khởi kiện được thực hiện theo quy định pháp luật tố tụng dân sự. Nếu quý khách muốn được luật sư thừa kế tư vấn rõ hơn về vấn đề của mình thì có thể liên hệ với chúng tôi qua hotline 1900633716 để được hỗ trợ kịp thời.