Hoạt động mua bán, sáp nhập doanh nghiệp (M&A) ngày càng phổ biến trong nền kinh tế thị trường. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích, M&A cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro dẫn đến tranh chấp hợp đồng. Các tranh chấp này thường phức tạp, mang tính chuyên môn cao và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Sử dụng Dịch vụ luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng M&A tại Luật L42H Luật sư sẽ giúp bạn phân tích hợp đồng và xác định các vi phạm, tranh chấp, đưa ra các phương án giải quyết phù hợp, đại diện khách hàng trong quá trình thương lượng, hòa giải hoặc tố tụng tại Tòa án. Bài viết sau đây sẽ thông tin chi tiết về việc giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán sáp nhập doanh nghiệp từ Luật sư.
Giải quyết tranh chấp M&A
Tranh chấp mua bán, sáp nhập doanh nghiệp (M&A) là gì?
Mua bán sáp nhập doanh nghiệp được gọi tắt với cái tên M&A, tên đầy đủ là Mergers (sáp nhập) and Acquisitions (mua lại). Đây là một thuật ngữ để chỉ việc các bên chuyển quyền sở hữu một doanh nghiệp bằng cách sáp nhập từ hai doanh nghiệp hoặc mua lại một doanh nghiệp mới.
Từ đó suy ra, tranh chấp M&A là sự bất đồng ý kiến, quan điểm về quyền và lợi ích hợp pháp giữa các cá nhân, tổ chức trong hoạt động giành quyền kiểm soát doanh nghiệp thông qua hình thức sáp nhập hoặc mua lại giữa hai hay nhiều doanh nghiệp để sở hữu 1 phần hoặc toàn bộ doanh nghiệp đó.
Các hình thức Giải quyết tranh chấp (M&A)
Thương lượng, thỏa thuận
Tổ chức thương lượng bằng việc các bên tranh chấp sẽ cùng nhau tiếp xúc, tìm hiểu, dàn xếp, nhượng bộ để tháo gỡ những bất đồng phát sinh nhằm loại bỏ tranh chấp mà không cần có sự trợ giúp hay phán quyết của bất kỳ bên thứ ba nào. Thương lượng, thỏa thuận thể hiện quyền tự do thỏa thuận và tự định đoạt của các bên.
Ưu điểm của hình thức giải quyết tranh chấp này là các bên sẽ ít tốn kém về thời gian, về tiền bạc, đảm bảo được tính riêng tư và quan trọng nhất là nó ít gây hại đến quan hệ hợp tác vốn có của các bên, quan hệ hai bên vẫn củng cố và duy trì được lâu dài khi thương lượng thành công. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thương lượng, thỏa thuận chỉ có thể được thực hiện và có kết quả khả quan khi mà các bên đều có thiện chí muốn giải quyết tranh chấp và tự giác thực hiện các cam kết để giải quyết tranh chấp, tuân thủ các quy định của pháp luật.
Trong các phương thức giải quyết tranh chấp M&A thì thương lượng, thỏa thuận được coi là là phương thức phổ biến nhất và hiệu quả nhất hiện nay.
Giải quyết qua tố tụng trọng tài
Đây là phương thức giải quyết thông qua hoạt động của Trọng tài viên với tư cách là bên thứ ba độc lập nhằm chấm dứt các xung đột bằng việc đưa ra phán quyết trọng tài buộc các bên tôn trọng và thực hiện.
Đối với điều kiện giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài thì tại Điều 5 Luật Trọng tài thương mại năm 2010 quy định:
- Tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài nếu các bên có thoả thuận trọng tài. Thỏa thuận trọng tài có thể được lập trước hoặc sau khi xảy ra tranh chấp.
- Trường hợp một bên tham gia thoả thuận trọng tài là cá nhân chết hoặc mất năng lực hành vi, thỏa thuận trọng tài vẫn có hiệu lực đối với người thừa kế hoặc người đại diện theo pháp luật của người đó, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.
- Trường hợp một bên tham gia thỏa thuận trọng tài là tổ chức phải chấm dứt hoạt động, bị phá sản, giải thể, hợp nhất, sáp nhập, chia, tách hoặc chuyển đổi hình thức tổ chức, thỏa thuận trọng tài vẫn có hiệu lực đối với tổ chức tiếp nhận quyền và nghĩa vụ của tổ chức đó, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.
Như vậy, nếu như các bên có thỏa thuận với nhau về việc giải quyết tranh chấp M&A thông qua Trọng tài thì thủ tục tố tụng trọng tài sẽ được áp dụng để giải quyết. Ưu điểm của phương thức này là tạo được tính linh hoạt, quyền chủ động cho các bên; phán quyết Trọng tài có tính chung thẩm nên việc giải quyết một vụ việc tranh chấp rất nhanh chóng, tiết kiệm được thời gian và đảm bảo được bí mật. Bên cạnh đó, giải quyết Trọng tài không bị giới hạn về lãnh thổ, các bên có thể tự do lựa chọn trung tâm Trọng tài nào để giải quyết tranh chấp cho mình. Tuy nhiên, thủ tục trọng tài có chi phí khá cao, vì có giá trị chung thẩm nên nếu phán quyết trọng tài đưa ra không chính xác thì sẽ gây tổn thất nặng nề cho bên thua kiện.
Khởi kiện ra Tòa án
Đây là phương thức giải quyết tranh chấp thông qua thủ tục tố tụng ở Cơ quan tiến hành tố tụng là Tòa án để giải quyết.
Căn cứ tại Điều 30 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, những tranh chấp về mua bán, sáp nhập doanh nghiệp sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án. Toà án nhân danh quyền lực Nhà nước để đưa ra phán quyết buộc bên có nghĩa vụ phải thi hành, kể cả bằng sức mạnh cưỡng chế của Nhà nước.
Đây cũng là phương thức giải quyết tranh chấp có giá trị pháp lý cao. Khi các đương sự thất bại trong việc sử dụng cơ chế thương lượng hoặc hoà giải và cũng không muốn đưa vụ tranh chấp của họ để giải quyết bằng Trọng tài thì các bên sẽ tìm đến sự trợ giúp của Tòa án như một giải pháp để bảo vệ có hiệu quả các quyền, lợi ích của mình.
Ưu điểm của phương thức này là phán quyết của Tòa án mang tính cưỡng chế thi hành cao; chi phí thấp; việc xét xử thực hiện thông qua hai cấp xét xử nên quyết định của toà án được chính xác, công bằng, khách quan và đúng với pháp luật. Tuy nhiên, thủ tục tố tụng tại Tòa án không quá linh hoạt, thời gian giải quyết dài và tính bảo mật không cao.
Phương thức giải quyết tranh chấp M&A
Cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp M&A
Tranh chấp M&A có thể giải quyết qua cơ quan Tòa án có thẩm quyền hoặc Trọng tài thương mại khi đáp ứng các điều kiện luật định.
Đối với thẩm quyền giải quyết tranh chấp của Tòa án
Toà án chỉ thụ lý những vụ việc đúng thẩm quyền và đảm bảo yêu cầu về thời hiệu giải quyết. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp kinh doanh, thương mại của Tòa án được thực hiện theo các trình tự, thủ tục tại quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự (BLTTDS) 2015.
- Về thẩm quyền giải quyết theo vụ việc: Tòa án sẽ có thẩm quyền giải quyết đối với các tranh chấp về kinh doanh, thương mại tại Điều 30 BLTTDS 2015.
- Về thẩm quyền giải quyết theo cấp: đối với tranh chấp về kinh doanh, thương mại tại khoản 1 Điều 30, là các tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh, thương mại giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích lợi nhuận sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện (quy định tại điểm b khoản 1 Điều 35 BLTTDS 2015). Đối với các tranh chấp kinh doanh, thương mại còn lại sẽ thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh (quy định tại điểm a khoản 1 Điều 37 BLTTDS 2015).
- Về thẩm quyền giải quyết theo lãnh thổ: căn cứ theo quy định tại Điều 39 BLTTDS 2015 để xác định cụ thể tòa án nơi nào có thẩm quyền giải quyết.
Đối với thẩm quyền giải quyết tranh chấp của Trọng tài
Căn cứ khoản 1 Điều 3 Luật Trọng tài thương mại năm 2010 quy định Trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp do các bên thỏa thuận và được tiến hành theo quy định của Luật Trọng tài Thương mại. Nếu như các bên có thỏa thuận giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thì Trọng tài được các bên lựa chọn sẽ có thẩm quyền giải quyết.
Giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài được tiến hành không công khai, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. Các bên tranh chấp có thể trực tiếp chọn trọng tài viên và chọn địa điểm giải quyết tranh chấp (trong hoặc ngoài lãnh thổ Việt Nam). Hơn nữa, phán quyết của trọng tài có hiệu lực thi hành ngay. Trọng tài sau khi xem xét sự việc tranh chấp, sẽ đưa ra phán quyết có giá trị cưỡng chế thi hành đối với các bên. Phán quyết trọng tài là chung thẩm.
Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp trong M&A
Luật sư của Luật L24H sẽ cung cấp dịch vụ tư vấn về tranh chấp M&A với những nội dung sau:
- Tư vấn, giải đáp thắc mắc các vấn đề liên quan đến giải quyết tranh chấp thương mại tại Tòa án.
- Nghiên cứu hồ sơ, tư vấn cho khách hàng hướng giải quyết tranh chấp tốt nhất.
- Hướng dẫn, hỗ trợ soạn thảo văn bản, đơn khởi kiện, chuẩn bị hồ sơ, tài liệu chứng cứ theo yêu cầu của khách hàng.
- Đại diện cho khách hàng tham gia vào thương lượng, hòa giải giải quyết tranh chấp; tham gia giải quyết tranh chấp tại Trọng tài, Tòa án.
- Dự liệu các rủi ro pháp lý, tư vấn các vấn đề pháp lý khác theo yêu cầu của pháp luật.
Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp mua bán, sáp nhập doanh nghiệp
Các bên có thể giải quyết tranh chấp M&A thông qua thương lượng, hòa giải, Trọng tài hoặc Tòa án. Bài viết trên đây đã cung cấp cho quý bạn đọc những hình thức giải quyết tranh chấp có thể áp dụng khi có tranh chấp trong quá trình mua bán, sáp nhập doanh nghiệp. Nếu quý bạn đọc có bất kỳ thắc mắc hoặc muốn sử dụng Dịch vụ luật sư dân sự Giỏi tư vấn giải quyết tranh chấp dân sự vui lòng liên hệ hotline 1900.633.716 để được luật sư của Luật L24H tư vấn hỗ trợ kịp thời.
1900.633.716