Giải quyết tranh chấp từ hợp đồng giả cách là vấn đề phức tạp trong pháp luật dân sự. Quý khách hàng cần nhận biết rủi ro khi ký kết các hợp đồng này và thủ tục khởi kiện khi phát sinh tranh chấp. Bài viết phân tích khái niệm, dấu hiệu nhận biết, hậu quả pháp lý và quy trình giải quyết tranh chấp từ hợp đồng giả cách theo quy định của pháp luật hiện hành. Các nội dung chi tiết sẽ được trình bày trong các phần tiếp theo.
Tranh chấp phát sinh từ hợp đồng giả cách phải xử lý như thế nào?
Hợp đồng giả cách là gì? Rủi ro khi ký hợp đồng giả cách
Hợp đồng giả cách là loại hợp đồng dân sự được xác lập một cách giả tạo nhằm che giấu giao dịch khác. Theo Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự giả tạo nhằm che giấu giao dịch khác sẽ bị vô hiệu. Giao dịch bị che giấu vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp giao dịch đó cũng bị vô hiệu theo quy định của Bộ luật này hoặc luật khác có liên quan.
Ký kết hợp đồng giả cách tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nghiêm trọng. Hợp đồng có thể bị tuyên bố vô hiệu, dẫn đến mất hiệu lực pháp lý. Các bên phải khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả những gì đã nhận. Ngoài ra, việc ký kết hợp đồng giả cách nhằm trốn thuế có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trốn thuế theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).
Đặc biệt, trong tranh chấp liên quan đến hợp đồng giả cách, bên yếu thế thường gặp khó khăn trong việc chứng minh tính chất giả tạo của hợp đồng. Điều này có thể dẫn đến thiệt hại lớn về tài sản và quyền lợi hợp pháp.
>>>Xem thêm: Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo là gì? Xác định như thế nào
Các dấu hiệu nhận biết hợp đồng giả cách
Để nhận biết hợp đồng giả cách, cần chú ý các dấu hiệu sau:
- Thứ nhất, nội dung hợp đồng không phản ánh đúng ý chí thực sự của các bên. Các bên ký kết hợp đồng nhưng không có ý định thực hiện quyền và nghĩa vụ được ghi nhận trong hợp đồng. Thay vào đó, họ có thỏa thuận ngầm về một giao dịch khác.
- Thứ hai, giá trị tài sản ghi trong hợp đồng thấp hơn nhiều so với giá trị thực tế. Đây thường là dấu hiệu của việc khai giá ảo nhằm trốn thuế trong các giao dịch bất động sản. Việc này vi phạm nghiêm trọng pháp luật về thuế.
- Thứ ba, hợp đồng có các điều khoản bất hợp lý, gây bất lợi cho một bên. Ví dụ như yêu cầu chuyển nhượng tài sản có giá trị lớn hơn nhiều so với khoản vay trong trường hợp không trả được nợ.
- Cuối cùng, hợp đồng không ghi rõ lãi suất hoặc có lãi suất cao bất thường. Đây có thể là dấu hiệu của hoạt động cho vay nặng lãi trá hình dưới dạng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng tài sản.
Dấu hiệu nhận biết hợp đồng giả cách là gì?
Hậu quả pháp lý khi ký hợp đồng giả cách
Theo Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng giả cách bị coi là vô hiệu và có các hậu quả pháp lý sau:
- Thứ nhất, hợp đồng không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự giữa các bên. Các bên không thể yêu cầu thực hiện nghĩa vụ hoặc bảo vệ quyền lợi dựa trên hợp đồng giả cách.
- Thứ hai, các bên phải khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Nếu không thể hoàn trả bằng hiện vật thì phải hoàn trả bằng tiền tương đương giá trị.
- Thứ ba, bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường. Việc xác định lỗi và mức bồi thường sẽ do Tòa án quyết định nếu các bên không thỏa thuận được.
- Cuối cùng, nếu hợp đồng giả cách nhằm trốn thuế, các bên có thể bị truy thu thuế, phạt vi phạm hành chính về thuế hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trốn thuế theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015.
Thủ tục khởi kiện giải quyết tranh chấp từ hợp đồng giả cách
Chuẩn bị hồ sơ
Theo quy định tại khoản 1, 4, 5 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, hồ sơ khởi kiện gồm:
- Đơn khởi kiện theo mẫu số 23-DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP. Đơn phải nêu rõ yêu cầu tuyên bố hợp đồng vô hiệu do giả tạo và các yêu cầu về hậu quả của hợp đồng vô hiệu.
- Các tài liệu, chứng cứ chứng minh hợp đồng là giả tạo như: bản gốc hợp đồng, các tài liệu thỏa thuận ngầm giữa các bên, chứng cứ về giá trị thực tế của tài sản, lời khai của người làm chứng…
- Các tài liệu khác theo quy định như: giấy tờ tùy thân, giấy ủy quyền (nếu có), biên lai nộp tạm ứng án phí.
Thủ tục
Thủ tục khởi kiện yêu cầu tuyên bố hợp đồng giả cách vô hiệu gồm các bước chính:
- Bước 1: Nộp đơn khởi kiện và hồ sơ kèm theo tại Tòa án có thẩm quyền.
- Bước 2: Tòa án thụ lý vụ án sau khi người khởi kiện nộp tạm ứng án phí.
- Bước 3: Tòa án tiến hành thủ tục hòa giải và chuẩn bị xét xử trong thời hạn 4 tháng, có thể gia hạn thêm 2 tháng.
- Bước 4: Xét xử sơ thẩm công khai tại phiên tòa.
- Bước 5: Tòa án ra bản án, quyết định sau khi nghị án.
- Bước 6: Xét xử phúc thẩm nếu có kháng cáo, kháng nghị hợp pháp.
- Bước 7: Thi hành bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án.
>>>Xem thêm: Quy định về thời hiệu khởi kiện trong tranh chấp hợp đồng
Có thể yêu cầu Tòa án tuyên hợp đồng giả cách vô hiệu không?
Luật sư giải quyết tranh chấp từ hợp đồng giả cách
Giải quyết tranh chấp từ hợp đồng giả cách là vấn đề phức tạp, đòi hỏi kiến thức pháp lý chuyên sâu và kinh nghiệm thực tiễn. Luật sư chuyên về lĩnh vực này có vai trò quan trọng trong việc:
- Tư vấn pháp lý về tính chất, hậu quả của hợp đồng giả cách và phương án giải quyết phù hợp.
- Đánh giá rủi ro pháp lý và đề xuất hướng xử lý tối ưu.
- Hỗ trợ thu thập, đánh giá chứng cứ chứng minh tính chất giả tạo của hợp đồng. Đây là yếu tố quyết định thành công của vụ kiện nhưng thường gặp nhiều khó khăn trong thực tế.
- Đại diện khách hàng thực hiện các thủ tục tố tụng tại Tòa án.
- Soạn thảo đơn khởi kiện, chuẩn bị hồ sơ và trực tiếp tham gia phiên tòa để bảo vệ quyền lợi cho khách hàng.
- Tư vấn và hỗ trợ thực hiện các thủ tục sau khi có bản án như: khiếu nại, kháng cáo, thi hành án dân sự.
Như vậy, việc ký kết hợp đồng giả cách tiềm ẩn những rủi ro khó lường, có thể dẫn đến vô hiệu hợp đồng. Do đó, khi Quý khách cần cẩn trọng khi ký kết hợp đồng và khi xảy ra tranh chấp có thể khởi kiện đến Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Để được hỗ trợ giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan đến hợp đồng giả cách, vui lòng liên hệ hotline 1900633716 sử dụng Dịch vụ luật sư tham gia giải quyết tranh chấp hợp đồng để được hỗ trợ tư vấn miễn phí từ các luật sư giàu kinh nghiệm của chúng tôi.