Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự là các tình tiết giúp tội phạm được giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho hành vi của mình và giảm mức hình phạt. Để biết thêm quy định về tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trong vụ án hình sự cũng như dịch vụ luật sư tư vấn tình tiết giảm nhẹ, mời quý bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây của Luật L24H.
Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự
Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự
22 tình tiết giảm nhẹ trong Bộ luật Hình sự
- Người đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt tác hại của tội phạm.
- Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả
- Phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng
- Phạm tội trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết
- Phạm tội trong trường hợp vượt mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội
- Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra
- Phạm tội vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không phải do mình tự gây ra
- Phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại không lớn
- Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng
- Phạm tội vì bị người khác đe dọa hoặc cưỡng bức
- Phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra;
- Phạm tội do lạc hậu
- Người phạm tội là phụ nữ có thai
- Người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên
- Người phạm tội là người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng
- Người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình
- Người phạm tội tự thú
- Người phạm tội thành khẩn khai báo hoặc ăn năn hối cải
- Người phạm tội tích cực giúp đỡ các cơ quan có trách nhiệm phát hiện hoặc điều tra tội phạm
- Người phạm tội đã lập công chuộc tội
- Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác
- Người phạm tội là cha, mẹ, vợ, chồng, con của liệt sĩ, người có công với cách mạng.
(Điều 51 Bộ luật Hình sự (BLHS) 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 )
Những tình tiết khác được Tòa án xem xét là tình tiết giảm nhẹ
Ngoài những tình tiết giảm nhẹ được quy định cụ thể tại khoản 1 Điều 51 BLHS, pháp luật cũng quy định theo hướng mở về vấn đề này. Khi quyết định hình phạt, Tòa án có thể coi đầu thú hoặc tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ kèm theo đó phải ghi rõ lý do giảm nhẹ trong bản án. Trong quá trình thi hành, có nhiều tình tiết được ghi nhận là tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại khoản này. Dưới đây là những trường hợp được xem xét là tình tiết giảm nhẹ theo hướng dẫn của Công văn 212/TANDTC – PC 2019 cụ thể như sau :
- Vợ, chồng, cha, mẹ, con, anh, chị, em ruột bị cáo là người có công với nước hoặc có thành tích xuất sắc được Nhà nước tặng một trong các danh hiệu vinh dự như: anh hùng lao động, anh hùng lực lượng vũ trang, bà mẹ Việt Nam anh hùng, nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú, nhà giáo nhân dân, nhà giáo ưu tú, thầy thuốc nhân dân, thầy thuốc ưu tú hoặc các danh hiệu cao quý khác theo quy định của Nhà nước.
- Bị cáo có anh, chị, em ruột là liệt sĩ.
- Bị cáo là người tàn tật do bị tai nạn trong lao động hoặc trong công tác, có tỷ lệ thương tật từ 31 % trở lên.
- Người bị hại cũng có lỗi.
- Thiệt hại do lỗi của người thứ ba.
- Gia đình bị cáo sửa chữa, bồi thường thiệt hại thay cho bị cáo.
- Người bị hại hoặc đại diện hợp pháp của người bị hại xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo trong trường hợp chỉ gây tổn hại về sức khỏe của người bị hại, gây thiệt hại về tài sản.
- Phạm tội trong trường hợp vì phục vụ yêu cầu công tác đột xuất như đi chống bão, lụt, cấp cứu.
- Ngoài ra, khi xét xử, tùy từng trường hợp cụ thể và hoàn cảnh cụ thể của người phạm tội mà còn có thể coi các tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ, nhưng phải ghi rõ trong bản án.
Cơ sở pháp lý: mục 5 phần I Công văn 212/TANDTC – PC 2019
Trường hợp không được áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự
Các tình tiết giảm nhẹ đã được Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định là dấu hiệu định tội hoặc định khung thì không được coi là tình tiết giảm nhẹ trong khi quyết định hình phạt.
Cơ sở pháp lý: khoản 3 Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017)
Tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự
- Phạm tội có tổ chức;
- Phạm tội có tính chất chuyên nghiệp;
- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để phạm tội;
- Phạm tội có tính chất côn đồ;
- Phạm tội vì động cơ đê hèn;
- Cố tình thực hiện tội phạm đến cùng;
- Phạm tội 02 lần trở lên;
- Tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm;
- Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ có thai, người đủ 70 tuổi trở lên;
- Phạm tội đối với người ở trong tình trạng không thể tự vệ được, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng, người bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc người lệ thuộc mình về mặt vật chất, tinh thần, công tác hoặc các mặt khác;
- Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, thiên tai, dịch bệnh hoặc những khó khăn đặc biệt khác của xã hội để phạm tội;
- Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, tàn ác để phạm tội;
- Dùng thủ đoạn, phương tiện có khả năng gây nguy hại cho nhiều người để phạm tội;
- Xúi giục người dưới 18 tuổi phạm tội;
- Có hành động xảo quyệt hoặc hung hãn nhằm trốn tránh hoặc che giấu tội phạm.
Tình tiết giảm nhẹ ảnh hưởng đến quyết định hình phạt như thế nào?
- Tình tiết giảm nhẹ là căn cứ để Tòa án cân nhắc, xem xét việc áp dụng hình phạt theo hướng nhẹ hơn đối với người phạm tội.
- Thể hiện chính sách khoan hồng của pháp luật đối với người phạm tội.
- Đảm bảo quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân Việt Nam.
- Thể hiện tính khách quan, mềm dẻo, linh hoạt trong quá trình giải quyết vụ án.
- Khuyến khích người phạm tội thành khẩn khai báo, thành khẩn hối lỗi trước hành vi phạm tội của mình.
Tình tiết giảm nhẹ ảnh hưởng đến quyết định hình phạt như thế nào?
Luật sư tư vấn áp dụng các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ cho bị cáo trong vụ án hình sự
- Tư vấn quy định của pháp luật về các tình tiết tăng nặng và tình tiết giảm nhẹ.
- Chuẩn bị hồ sơ, tài liệu chứng minh tình tiết giảm nhẹ của thân chủ.
- Đại diện ủy quyền làm việc tại các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Trực tiếp bào chữa, đưa ra những luận cứ nhằm bảo vệ thân chủ tại tòa án.
- Thực hiện kháng cáo, khiếu nại nếu có sai sót trong quá trình tố tụng.
Tham khảo thêm về dịch vụ luật sư bào chữa hình sự của Luật L24H cung cấp:
Luật sư tư vấn áp dụng các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ cho bị cáo
Bài viết trên đây của Luật L24H đã cung cấp cho quý bạn đọc những thông tin pháp lý cơ bản về các tình tiết giảm nhẹ trong vụ án hình sự. Theo đó, những tình tiết này là căn cứ để Tòa án xác định mức hình phạt nhẹ hơn đối với người phạm tội. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan cần luật sư tư vấn luật hình sự hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ luật sư hình sự của chúng tôi, xin vui lòng liên hệ qua hotline 1900633716 để được luật sư tư vấn hỗ trợ giải đáp miễn phí. Xin cảm ơn.
1900.633.716