Tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng được quy định tại Điều 221 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 là một chế định được đặt ra để ngăn chặn những vi phạm trong công tác kế toán. Hành vi vi phạm này có thể gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển lành mạnh của cả nền kinh tế. Để hiểu rõ hơn về các yếu tố cấu thành tội phạm vi phạm quy định về kế toán cũng như hình phạt mà luật định với tội danh này, bài viết dưới đây Tôi sẽ cung cấp những thông tin chi tiết.
Tội vi phạm quy định về kế toán
Các hành vi vi phạm quy định về kế toán
Kế toán là một công việc đòi hỏi nghiệp vụ, đạo đức cao vì người hành nghề buộc phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc nghề nghiệp cũng như các quy định của pháp luật về kế toán. Theo đó, khi kế toán có hành vi vi phạm pháp luật về kế toán thì họ sẽ phải đối mặt với những chế tài xử phạt của luật pháp. Các hành vi vi phạm này được liệt kê phần nào tại khoản 1 Điều 221 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 gồm:
- Giả mạo, khai man, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác giả mạo, khai man, tẩy xóa tài liệu kế toán;
- Dụ dỗ, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác cung cấp, xác nhận thông tin, số liệu kế toán sai sự thật;
- Để ngoài sổ kế toán tài sản của đơn vị kế toán hoặc tài sản liên quan đến đơn vị kế toán;
- Hủy bỏ hoặc cố ý làm hư hỏng tài liệu kế toán trước thời hạn lưu trữ quy định của Luật kế toán;
- Lập hai hệ thống sổ kế toán tài chính trở lên nhằm bỏ ngoài sổ kế toán tài sản, nguồn vốn, kinh phí của đơn vị kế toán.
Tùy vào mức độ hành vi, hậu quả mà người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định 41/2018/NĐ-CP hoặc trong trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng thì có thể bị truy tố với Tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng được quy định tại Điều 221 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017.
>>> Xem thêm: Tội trốn thuế
Cấu thành tội phạm Tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng
Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng
Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội vi phạm quy định về kế toán là người từ đủ 16 tuổi trở lên. Bên cạnh đó, người thực hiện hành vi phải có năng lực trách nhiệm hình sự và chủ thể của tội vi phạm quy định về kế toán phải là người chức vụ, quyền hạn liên quan đến lĩnh vực kế toán.
(Cơ sở pháp lý: Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017)
>>> Tham khảo thêm về: Chủ thể của tội phạm hình sự là gì?
Khách thể
Tội phạm của tội danh này xâm phạm đến trật tự quản lý kinh tế trong lĩnh vực kế toán. Cụ thể là xâm phạm các quy định pháp luật về kế toán bao gồm: nội dung công tác kế toán, tổ chức bộ máy kế toán, người làm kế toán, hoạt động kinh doanh dịch vụ kế toán, quản lý nhà nước về kế toán và tổ chức nghề nghiệp về kế toán.
>>> Tham khảo thêm về: Khách thể là gì?
Mặt chủ quan
Hành vi vi phạm quy định về kế toán được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Tức là người thực hiện nhận thức rõ hành vi của mình là vi phạm, là nguy hiểm cho xã hội và cũng thấy trước hậu quả của hành vi đó nhưng vẫn mong muốn nó xảy ra.
Mặt khách quan
Mặt khách quan của tội phạm này là hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn thực hiện những hoạt động vi phạm quy định về kế toán, được liệt kê cụ thể tại Khoản 1 Điều 221 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017. Đơn cử là một số hành vi như: cố tình giả mạo, khai man, thỏa thuận hoặc ép buộc những người khác giả mạo, khai man, tẩy xóa tài liệu, chứng từ kế toán; cố ý làm hư hỏng tài hoặc hủy bỏ những tài liệu kế toán trước thời hạn lưu trữ quy định của Luật kế toán; hoặc lập hai hệ thống sổ kế toán tài chính trở lên nhằm bỏ ngoài sổ kế toán tài sản, nguồn vốn, kinh phí của doanh nghiệp;….
Đây là tội có cấu thành vật chất nên nó được xem là đã hoàn thành khi người phạm tội thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội gây ra hậu quả thực tế là có thiệt hại về tài sản.
Khung hình phạt đối với hành vi vi phạm quy định về kế toán theo Bộ luật hình sự
Tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng có 03 khung hình phạt chính và 01 khung hình phạt bổ sung, cụ thể:
Khung 1: phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm đối với người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn thực hiện một trong những hành vi sau đây, gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm:
- Giả mạo, khai man, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác giả mạo, khai man, tẩy xóa tài liệu kế toán;
- Dụ dỗ, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác cung cấp, xác nhận thông tin, số liệu kế toán sai sự thật;
- Để ngoài sổ kế toán tài sản của đơn vị kế toán hoặc tài sản liên quan đến đơn vị kế toán;
- Huỷ bỏ hoặc cố ý làm hư hỏng tài liệu kế toán trước thời hạn lưu trữ quy định
- của Luật kế toán;
- Lập hai hệ thống sổ kế toán tài chính trở lên nhằm bỏ ngoài sổ kế toán tài sản, nguồn vốn, kinh phí của đơn vị kế toán.
Khung 2: phạt tù từ 03 năm đến 12 năm khi phạm tội thuộc một trong những trường hợp:
- Vì vụ lợi;
- Có tổ chức;
- Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;
- Gây thiệt hại từ 300.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng.
Khung 3: phạt tù từ 10 năm đến 20 năm khi phạm tội gây thiệt hại 1.000.000.000 đồng trở lên.
Ngoài ra người phạm tội còn có thể chịu thêm hình phạt bổ sung là bị cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Luật sư tư vấn, bào chữa tội vi phạm quy định về kế toán
Bào chữa cho tội phạm vi phạm quy định về kế toán
- Xác định hành vi có đủ các yếu tố cấu thành tội phạm vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng hay không.
- Xác định trách nhiệm hình sự tương ứng với tội phạm, nghiên cứu các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự
- Tham gia các buổi hỏi cung, làm việc trực tiếp với bị cáo tại cơ quan điều tra, hỗ trợ thu thập tài liệu chứng cứ…
- Đưa ra kiến nghị khắc phục những thiếu sót về mặt tố tụng khi xuất hiện vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, xâm hại nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của thân chủ hoặc làm ảnh hưởng đến việc xác định sự thật khách quan, toàn diện của vụ án.
Các yếu tố cấu thành tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, cũng như các hình phạt người vi phạm sẽ phải gánh chịu cũng đã phần nào được thông tin ở bài viết trên. Nếu trong quá trình tìm hiểu quý bạn đọc vẫn còn những thắc mắc, hoặc cần hỗ trợ tư vấn pháp luật hình sự sử dụng dịch vụ luật sư bào chữa cho tình huống mình đang gặp phải thì hãy liên hệ số hotline 1900.633.716 để được Luật sư hình sự tư vấn, giúp đỡ kịp thời. Xin chân thành cảm ơn.