Lập di chúc để lại tài sản cho người dưng thường xảy ra khi các người thừa kế trong gia đình có nhiều tranh chấp hoặc theo ý chí của người lập di chúc muốn để lại cho người không có quan hệ thân thích tài sản của mình. Vậy thủ tục lập văn bản di chúc để lại toàn bộ tài sản cho người dưng như thế nào là hợp pháp và có hiệu lực. Thông qua bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin về vấn đề này.
Lập di chúc để lại tài sản cho người ngoài
Quy định về lập di chúc theo luật hiện hành
Công dân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình, để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật, hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. Dưới đây là một số quy định về di chúc và lập di chúc theo quy định của pháp luật hiện hành.
Di chúc là gì?
Theo Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015 định nghĩa di chúc như sau: Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Di chúc có hai hình thức là di chúc bằng văn bản và di chúc miệng.
Điều kiện để di chúc có hiệu lực
Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế, tuy nhiên chỉ áp dụng hiệu lực với di chúc hợp pháp.
Di chúc được xem là hợp pháp phải có đủ các điều kiện theo khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:
- Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép;
- Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
Ngoài ra có những trường hợp di chúc đặc biệt phải thỏa mãn thêm điều kiện riêng theo Khoản 2,3,4,5 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015:
- Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
- Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
- Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện tại khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015
- Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
Di chúc chỉ phát sinh hiệu lực khi người lập do người lập di chúc chết. Như vậy, để một di chúc có hiệu lực cần có các điều kiện theo quy định của pháp luật.
Điều kiện để một di chúc có hiệu lực
Phân chia di sản theo di chúc như thế nào
Căn cứ vào Điều 569 Bộ Luật Dân sự 2015 về thực hiện việc phân chia di sản theo di chúc như sau:
- Nếu di chúc không xác định rõ phần của từng người thừa kế thì di sản được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
- Trường hợp di chúc xác định phân chia di sản theo hiện vật thì người thừa kế được nhận hiện vật kèm theo hoa lợi, lợi tức thu được từ hiện vật đó hoặc phải chịu phần giá trị của hiện vật bị giảm sút tính đến thời điểm phân chia di sản; nếu hiện vật bị tiêu hủy do lỗi của người khác thì người thừa kế có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.
- Trường hợp di chúc chỉ xác định phân chia di sản theo tỷ lệ đối với tổng giá trị khối di sản thì tỷ lệ này được tính trên giá trị khối di sản đang còn vào thời điểm phân chia di sản.
Vì vậy, việc phân chia di sản được thực hiện theo từng trường hợp cụ được quy định cụ thể như trên.
Lập di chúc để lại tài sản cho người dưng được không
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết theo Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015. Theo quy định này, không quy định cụ thể về người được cá nhân chuyển tài sản theo di chúc là ai, nên có thể hiểu người lập di chúc có thể để lại tài sản cho ai là quyền của họ. Vì vậy việc lập di chúc để lại toàn bộ tài sản cho người không có quan hệ thân thích, ruột thịt là hoàn toàn có thể xảy ra miễn điều này đảm bảo được các điều kiện hợp pháp của di chúc.
Trường hợp thừa kế không phụ thuộc di chúc
Tuy có thể lập di chúc để lại tài sản cho người dưng nhưng tài sản vẫn được chia cho một số chủ thể thuộc trường hợp thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc tại khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
- Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
- Con thành niên mà không có khả năng lao động.
Theo Khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về những người không được quyền hưởng di sản như sau:
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
- Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
- Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
Những người quy định tại khoản 1 Điều này vẫn được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hướng di sản theo di chúc.
Theo các quy định như trên, dù không có tên trong di chúc thì người thừa kế theo pháp luật không thuộc trường hợp không được quyền hưởng di sản thừa kế thì vẫn được chia thừa kế.
Luật sư tư vấn về thủ tục lập di chúc cho người dưng
Luật L24H xin cung cấp các dịch vụ về thủ tục lập di chúc như sau:
- Tư vấn về cách viết di chúc, viết di chúc cho người dưng theo mẫu.
- Tư vấn về việc công chứng, chứng thực di chúc để lại tài sản cho người dưng.
- Tư vấn hệ quả pháp lý khi di chúc có hiệu lực.
- Luật sư tư vấn quy trình tố tụng khi có tranh chấp liên quan đến hiệu lực của di chúc
- Các công việc liên quan khác.
Luật sư tư vấn về thủ tục lập di chúc
Như vậy, Nếu muốn lập di chúc để lại tài sản cho người khác dù cho họ không có quan hệ ruột thịt thì vẫn được pháp luật cho phép nếu đáp ứng các điều kiện về hiệu lực và tính hợp pháp của di chúc mà pháp luật quy định. Nếu có bất cứ thắc mắc nào cần luật sư thừa kế tư vấn xin liên hệ với Luật L24H qua số hotline 1900.633.716 để được đội ngũ luật sư giải đáp thắc mắc trực tuyến miễn phí.
Một số bài viết liên quan đến việc lập di chúc bạn đọc có thể quan tâm: