Điều kiện đòi lại nhà đất đã cho con cái, thủ tục khởi kiện

“Điều kiện đòi lại nhà đất đã cho con cái” là một vấn đề phức tạp trong quan hệ gia đình hiện nay, liên quan đến các yếu tố như thủ tục, hồ sơ, khởi kiện và thời điểm được đòi lại. Trường hợp cha mẹ muốn đòi lại tài sản nhà đất từ con cái có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, như hợp đồng chuyển nhượng có điều kiện, con bất hiếu, hoặc đơn giản là muốn hủy bỏ quyết định tặng cho trước đó. Trong bài viết này, Luật L24H chia sẻ về điều kiện và quy trình pháp lý để giúp bố mẹ đòi lại nhà đất đã cho con cái một cách hợp pháp và hiệu quả.

Điều kiện đòi lại nhà đất đã cho con cái

Cha mẹ tặng cho quyền sử dụng đất cho con cái bằng cách nào?

Để tặng cho quyền sử dụng đất cho con cái cần phải thực hiện các bước như sau:

1. Bước 1: Lập hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
2. Bước 2: Công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
3. Bước 3: Khai thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ
4. Bước 4: Thực hiện thủ tục sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

>>> Tham khảo thêm: Thủ tục bố mẹ cho tặng nhà đất cho con

Quy định về tặng cho nhà đất cho con

Điều kiện để cha mẹ thực hiện quyền tặng cho nhà đất cho con

Theo Khoản 1 Điều 188 Luật đất đai 2013, khi muốn tặng cho quyền sử dụng đất cần phải đáp ứng đủ các điều kiện sau:

• Có Giấy chứng nhận, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 186 và trường hợp nhận thừa kế quy định tại Khoản 1 Điều 168 Luật đất đai 2013
• Đất không có tranh chấp
• Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án
• Trong thời hạn sử dụng đất

Ngoài các điều kiện chung trên, thì tuỳ thuộc vào từng loại đất mà sẽ có thêm những điều kiện riêng cần phải đáp ứng. Một số điều kiện riêng cụ thể:

• Cá nhân không được nhận tặng cho quyền sử dụng đất ở, đất nông nghiệp trong khu vực rừng phòng hộ, trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt,…
• Không được nhận tặng cho đối với trường hợp pháp luật không cho phép
• Cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp không được nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa,…

Trình tự, thủ tục tặng cho quyền sử dụng đất

Theo quy định tại Điểm a Khoản 3 Điều 167 Luật đất đai 2013, thì Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực.

Như vậy, để thực hiện việc tặng cho quyền sử dụng đất từ bố mẹ sang con, việc đầu tiên cần làm là đến một tổ chức công chứng trên địa bàn tỉnh, thành phố nơi có đất hoặc UBND cấp xã để công chứng/chứng thực Hợp đồng tặng cho này.

Nghĩa vụ thuế, phí sau khi con nhận tặng cho nhà đất

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 4 Nghị định 65/2013/NĐ-CP về miễn thuế thu nhập cá nhân thì: Thu nhập từ quà tặng là bất động sản giữa:

• Cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ
• Cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi
• Cha chồng, mẹ chồng với con dâu
• Cha vợ, mẹ vợ với con rể

Bên cạnh đó, khoản 10 Điều 10 Nghị định 10/2022/NĐ-CP thì các trường hợp tặng cho nhà đất giữa cha mẹ và con cũng được miễn nộp lệ phí trước bạ.

Khi nào thì cha mẹ được đòi lại nhà đất đã cho con?

Trường hợp cha mẹ tặng cho đất không có điều kiện:

Theo quy định tại Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

• Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định của luật.
• Hợp đồng tặng cho bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký; nếu bất động sản không phải đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản

Như vậy, với quy định trên trường hợp cha mẹ tặng cho đất không có điều kiện thì ngay khi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được sang tên cho con, quyền sử dụng đất đã thuộc quyền sở hữu của con. Cho nên bố mẹ không thể đòi lại đất kể từ thời điểm sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Trường hợp cha mẹ tặng cho đất có điều kiện:

Theo quy định tại Điều 462 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

• Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
• Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.
• Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Như vậy, khi con đã đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất thực hiện theo đúng thỏa thuận, ý chí của các bên và không có điều kiện kèm theo khi tặng cho thì bố mẹ không có quyền đòi lại mảnh đất, đồng thời sẽ không được Tòa án giải quyết yêu cầu phân chia mảnh đất này. Ngược lại, nếu việc tặng cho quyền sử dụng đất là có điều kiện và người được tặng cho vi phạm điều kiện tặng cho thì bố mẹ có quyền đòi lại tài sản.

>>> Tham khảo thêm: Mẫu hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất

Thủ tục khởi kiện đòi lại nhà đất đã cho con

Thủ tục khởi kiện đòi lại nhà đất đã cho con cái

Hồ sơ cần chuẩn bị

Căn cứ Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 hồ sơ nộp đơn khởi kiện đòi lại nhà đất đã cho con gồm có:

• Đơn khởi kiện hủy hợp đồng tặng cho nhà đất theo mẫu số 23-DS ban hành kèm Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP
• Hợp đồng tặng cho nhà đất;
• Tài liệu, chứng cứ có liên quan;
• Giấy tờ nhân thân

Trình tự thủ tục khởi kiện

Thủ tục khởi kiện yêu cầu hủy hợp đồng tặng cho đất gồm các bước như sau:

1. Bước 1: Nộp hồ sơ khởi kiện đến Tòa án. Tòa ra thông báo đóng tạm ứng án phí và thụ lý vụ án nếu hồ sơ đủ điều kiện thụ lý.
2. Bước 2: Tòa mở phiên họp để cung cấp tài liệu, chứng cứ, áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời nếu có và mời các đương sự lên hòa giải
3. Bước 3: Mở phiên tòa xét xử sơ thẩm
4. Bước 4: Xét xử phúc thẩm nếu có kháng cáo, kháng nghị theo quy định tại Điều 270 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

>>> Xem thêm: Cha mẹ cho con đất có đòi lại được không

Luật sư tư vấn đòi lại nhà đất đã tặng cho

Tư vấn đòi lại nhà đất đã tặng cho

• Tư vấn cách hủy hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất đã công chứng
• Tư vấn tranh chấp hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
• Hướng dẫn trình tự, thủ tục khởi kiện ra Tòa
• Tư vấn, soạn thảo đơn từ gửi cho cơ quan nhà nước
• Luật sư tranh tụng tại Tòa
• Các vấn đề khác có liên quan

Như vậy, tùy vào từng trường hợp mà bố mẹ vẫn có thể đòi lại đất khi đã cho con. Bên cạnh đó, cũng có nhiều trường hợp bố mẹ không thể đòi được vì mảnh đất đã thuộc quyền sở hữu của con một cách hợp pháp. Bài viết cũng đã phần nào cung cấp được các nội dung về trường hợp nào cha mẹ được đòi lại đất đã cho con, thủ tục khởi kiện đòi lại đất. Nếu Quý khách hàng có khó khăn hoặc thắc mắc gì về vấn đề trên cần luật sư đất đai tư vấn, hãy vui lòng liên hệ đến hotline 1900.633.716 để được các luật sư tư vấn kỹ hơn. Xin cảm ơn.