Các dấu hiệu đa cấp lừa đảo, cách xử lý bị lừa qua hình thức đa cấp

Dấu hiệu đa cấp lừa đảo được biểu hiện qua rất nhiều hành vi, nhưng lại không nhiều người biết và tìm hiểu về nó. Mô hình lừa đảo bán hàng này thu hút rất nhiều nạn nhân đặc biệt là sinh viên. Các công ty đa cấp tiếp cận nạn nhân qua cách nói chuyện lôi cuốn, qua các chiêu trò đầu tư hay là tiếp cận qua các app, ứng dụng tiền ảo, các quảng cáo trên facebook,..từ đó dụ dỗ nạn nhân ký hợp đồng tham gia bán hàng. Để giúp bạn đọc dễ dàng nhận diện đa cấp lừa đảo, bài viết dưới đây Tôi sẽ cung cấp những thông tin chi tiết các dấu hiệu lừa đảo mô hình kinh doanh đa cấp, cách xử lý khi bị đa cấp lừa tiền.

Dấu hiệu nhận biết đa cấp lừa đảo

Kinh doanh đa cấp là gì?

Kinh doanh đa cấp hay còn gọi là bán hàng đa cấp, thường được mọi người nhắc đến với những ý nghĩ rất tiêu cực. Tuy nhiên, đó là vì chúng ta chưa hiểu rõ về mô hình kinh doanh đa cấp, cũng như cùng với sự biến tướng của mô hình này đã khiến mọi người nhìn nhận mô hình kinh doanh này một cách tiêu cực. Mô hình kinh doanh này được pháp luật giải thích tại Khoản 1 Điều 3 Nghị định 40/2018/NĐ-CP như sau :“Kinh doanh theo phương thức đa cấp là hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh, trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và lợi ích kinh tế khác từ kết quả kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới.”

Như vậy, ở Việt Nam kinh doanh đa cấp được pháp luật thừa nhận là hợp pháp, là ngành nghề kinh doanh có điều kiện và những doanh nghiệp kinh doanh theo mô hình này chỉ được hoạt động khi được cấp giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật.

Dấu hiệu nhận biết lừa đảo thông qua kinh doanh đa cấp.

Mục đích của những đối tượng thực hiện việc lừa đảo thông qua kinh doanh đa cấp là muốn chiếm đoạt tài sản là tiền của những người tham gia. Theo đó, hình thức kinh doanh đa cấp sẽ vận hành như một mô hình kim tự tháp, người ở trên đỉnh tháp sẽ nắm giữ tất cả số tiền của các thành viên mới đóng vào hệ thống sau khi chi trả các khoản phí thù lao cho nhánh dưới theo cam kết, phí vận hành mạng lưới. Lừa đảo thông qua hình thức kinh doanh đa cấp được biểu hiện ở nhiều hành vi khác nhau, những dễ nhận biết nhất là những dấu hiệu dưới đây:

• Khi gia nhập những doanh nghiệp này, người tham gia được yêu cầu phải đặt cọc hoặc phải mua một số lượng hàng hóa nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng.
• Thay vì tập trung vào bán sản phẩm thì những công ty này chỉ tập trung tìm kiếm người tham gia vào hệ thống. Bằng chứng là, người tham gia nào giới thiệu thêm người khác cùng tham gia vào hệ thống thì sẽ nhận được mức hoa hồng rất cao. Thu nhập kiếm được chính là nhờ vào việc giới thiệu này chứ không phải từ bán hàng.
• Hứa hẹn đem đến khoản lợi nhuận hấp dẫn cho người tham gia chỉ trong thời gian ngắn. Đây là những lời hứa hẹn rất hấp dẫn, kích thích và đánh trúng vào mong muốn của những người tham gia.
• Sản phẩm của những doanh nghiệp này thường kém chất lượng và không rõ nguồn gốc.
• Đặc biệt, những doanh nghiệp này sẽ không có giấy phép kinh doanh, cũng như không có mã số thuế chính thức và đại diện pháp nhân.

Bên cạnh đó, một số biểu hiện hành vi khác còn được pháp luật quy định là điều cấm khi thực hiện mô hình kinh doanh này được ghi nhận cụ thể tại Điều 5 Nghị định 40/2018/NĐ-CP.

Mức xử phạt đối với tội phạm lừa đảo đa cấp.

Mức xử phạt của tội lừa đảo thông qua đa cấp

Người sử dụng phương thức bán hàng đa cấp như một thủ đoạn gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác có thể cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017. Người phạm tội danh này sẽ đối diện với 5 mức hình phạt cụ thể như sau:

1. Phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Đối với hành vi bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây:

• Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
• Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
• Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
• Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ.

2. Phạt tù từ 02 năm đến 07 năm, trong trường hợp phạm tội: có tổ chức; có tính chất chuyên nghiệp; chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng; tái phạm nguy hiểm; dùng thủ đoạn xảo quyệt.

3. Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm nếu chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

4. Phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân trong trường hợp chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên.

Xử lý khi bị lừa đảo qua hình thức bán hàng đa cấp.

Tố cáo đến cơ quan có thẩm quyền.

Trong trường hợp, nếu người tham gia nhận thấy hành vi của những tổ chức đa cấp này có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì có thể tiến hành tố cáo đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Theo đó, tại khoản 4, Điều 163 BLTTHS 2015 quy định về thẩm quyền điều tra thì “Cơ quan điều tra có thẩm quyền điều tra những vụ án hình sự mà tội phạm xảy ra trên địa phận của mình. Trường hợp tội phạm được thực hiện tại nhiều nơi khác nhau hoặc không xác định được địa điểm xảy ra tội phạm thì việc điều tra thuộc thẩm quyền của Cơ quan điều tra nơi phát hiện tội phạm, nơi bị can cư trú hoặc bị bắt”.

Chuẩn bị hồ sơ tố cáo.

Để tố cáo, tố giác hành vi lừa đảo thông qua hình thức kinh doanh đa cấp, cần chuẩn bị các hồ sơ sau:

• Đơn tố giác tội phạm;
• Giấy tờ pháp lý chứng minh nhân thân: bản sao CCCD/CMND/hộ chiếu; bản sao sổ hổ khẩu;…
• Tài liệu, chứng cứ kèm theo để chứng minh cho hành vi vi phạm (video, hình ảnh, bản ghi âm có chứa thông tin của hành vi phạm tội, minh chứng chuyển tiền cho đối tượng lừa đảo…).

Nội dung đơn tố cáo đa cấp lừa đảo.

Đơn tố cáo phải đảm bảo đầy đủ các nội dung sau:

• Đơn tố giác tội phạm phải ghi rõ ngày, tháng, năm tố cáo;
• Họ tên, số CMND/CCCD, ngày tháng năm sinh, địa chỉ của người tố cáo,
• Cách thức liên hệ với người tố cáo;
• Trình bày hành vi vi phạm pháp luật bị tố cáo: hành vi bắt đầu khi nào? Diễn biến ra sao và hậu quả là gì?,….
• Thông tin người bị tố cáo và các thông tin khác có liên quan.
• Đưa ra các yêu cầu cụ thể: mong muốn cơ quan có thẩm quyền vào cuộc xử lý, giải quyết vụ việc…
• Lời cam đoan của người làm đơn;
• Người tố cáo phải ký tên hoặc điểm chỉ vào đơn tố cáo.

Tư vấn xử lý khi bị đa cấp lừa đảo.

Cách xử lý khi bị đa cấp lừa

• Xác định, nhận diện hành vi bán hàng đa cấp có dấu hiệu lừa đảo hay không.
• Tư vấn quy trình xử lý tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua kinh doanh đa cấp.
• Hướng dẫn soạn thảo hồ sơ, đơn tố cáo và trình báo lừa đảo chiếm đoạt tài sản
• Xem xét, đánh giá các tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội và mức độ thiệt hại của nạn nhân.
• Tư vấn, hướng dẫn, tham gia cùng bị hại làm việc với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, bảo vệ quyền và lợi ích của người bị hại.

Mô hình kinh doanh đa cấp đang ngày càng biến tướng với nhiều thủ đoạn và hành vi ngày càng tinh vi. Do đó, mỗi người chúng ta nên trang bị những thông tin, những kiến thức pháp lý đã được bài viết đề cập để có thể phòng tránh và bảo vệ bản thân trước chiêu trò của những doanh nghiệp đa cấp lừa đảo. Nếu trong quá trình tìm hiểu quý bạn đọc vẫn còn những thắc mắc, hoặc cần hỗ trợ cho tình huống mình đang gặp phải thì hãy liên hệ số hotline 1900.633.716 để được Luật sư hình sự tư vấn trực tuyến miễn phí, giúp đỡ kịp thời. Xin chân thành cảm ơn.