Con chết trước bố mẹ thì ai được thừa kế đối với phần di sản của con là vấn đề pháp lý phức tạp. Theo Bộ luật Dân sự Việt Nam, quyền thừa kế phần di sản của con thuộc về bố mẹ và ông bà nội ngoại trong trường hợp con không để lại di chúc. Nếu con có di chúc hợp pháp, việc phân chia tài sản sẽ tuân theo ý nguyện của người để lại di chúc. Tuy nhiên, vẫn có thể phát sinh tranh chấp thừa kế giữa các bên liên quan. Bài viết sau đây sẽ phân tích cho Quý khách hàng chi tiết các quy định pháp luật về vấn đề này.
Con chết trước bố mẹ thì ai được thừa kế đối với phần di sản của con
Quy định pháp luật về thừa kế và thừa kế thế vị
Bộ luật Dân sự 2015 quy định cụ thể về thừa kế và thừa kế thế vị. Thừa kế là việc chuyển quyền sở hữu tài sản của người chết cho người thừa kế. Thừa kế thế vị áp dụng khi người thừa kế chết trước hoặc cùng thời điểm với người để lại di sản.
Khái niệm thừa kế theo Bộ luật Dân sự 2015
Điều 609 Bộ luật dân sự 2015 quy định về quyền thừa kế, như sau: Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Có thể hiểu, thừa kế là sự chuyển dịch quyền sở hữu tài sản của người chết sang người thừa kế; đồng thời thực hiện về phạm vi, quyền nghĩa vụ và phương thức bảo vệ các quyền nghĩa vụ của người thừa kế.
Người thừa kế được quy định tại Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015 phải là cá nhân còn sống tại thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết theo khoản 1 Điều 611 Bộ luật Dân sự 2015.
Thế nào là thừa kế thế vị?
Trên thực tế có không ít trường hợp người thừa kế mất trước hoặc cùng thời điểm người để lại di sản thừa kế. Trong trường hợp này Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về thừa kế thế vị.
Thừa kế thế vị được quy định tại Điều 652 Bộ luật Dân sự 2015. Khi con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng thời điểm với người để lại di sản, cháu sẽ được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu lẽ ra được hưởng nếu còn sống. Nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng thời điểm với người để lại di sản, chắt sẽ được hưởng phần di sản tương ứng.
Như vậy, có thể hiểu thừa kế thế vị là việc các cháu (chắt) được hưởng di sản của ông, bà (cụ) để lại cho cha, mẹ của cháu (chắt) trong trường hợp cha hoặc mẹ mất trước hoặc mất cùng thời điểm với ông, bà (cụ).
Các trường hợp áp dụng thừa kế thế vị
Thừa kế thế vị được áp dụng khi đáp ứng các điều kiện sau:
- Người thừa kế mất trước hoặc mất cùng thời điểm với người để lại di sản. Tức là cha hoặc mẹ của cháu (chắt) mất trước hoặc mất cùng thời điểm với ông, bà (cụ);
- Con thế vị cha, mẹ để hưởng di sản của ông bà hoặc chắt thế vị cho cha, mẹ để hưởng di sản của các cụ;
- Cha hoặc mẹ của người thừa kế thế vị có quyền được hưởng di sản của người mất;
- Cháu, chắt là người thừa kế thế vị của người để lại di sản phải còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc chưa ra đời nhưng đã thành thai vào thời điểm ông, bà, cụ mất.
Tham khảo thêm: Trường hợp con thay cha mẹ đã chết hưởng di sản thừa kế
Xác định quyền thừa kế khi con chết trước cha mẹ
Việc xác định quyền thừa kế khi con chết trước cha mẹ phụ thuộc vào việc chia tài sản theo di chúc hay theo pháp luật. Trong trường hợp chia tài sản theo di chúc, người để lại di sản có quyền định đoạt tài sản của mình. Khi chia tài sản theo pháp luật, quy định về thừa kế thế vị sẽ được áp dụng.
Trường hợp chia tài sản theo di chúc
Nếu chia tài sản theo di chúc, người lập di chúc có thể chỉ định người thừa kế hoặc phân chia tài sản theo ý nguyện của mình theo quy định tại khoản 1 Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 . Di chúc phải tuân thủ các quy định về hình thức và nội dung theo các Điều 627, Điều 631 Bộ luật Dân sự 2015. Tuy nhiên, di chúc không được xâm phạm đến phần di sản dành cho người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc.
Căn cứ khoản 1,2 Điều 643 Bộ luật Dân sự 2015, trường hợp người thừa kế theo di chúc chết trước người lập di chúc thì phần di chúc này sẽ không có hiệu lực.
Trường hợp chia tài sản theo pháp luật
Khi chia tài sản theo pháp luật, thứ tự thừa kế và người thừa kế được xác định theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015. Trong trường hợp con chết trước cha mẹ, cháu của người để lại di sản sẽ được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu lẽ ra được hưởng nếu còn sống, áp dụng nguyên tắc thừa kế thế vị quy định tại Điều 652 Bộ luật Dân sự 2015.
Xác định quyền thừa kế khi con chết trước cha mẹ
Bài viết liên quan có thể bạn đọc quan tâm: Con chết trước cha mẹ có được chia tài sản thừa kế không?
Phân chia di sản thừa kế cho người thừa kế thế vị
Việc phân chia di sản thừa kế cho người thừa kế thế vị tuân theo nguyên tắc công bằng và bình đẳng. Người thừa kế thế vị sẽ nhận phần di sản tương ứng với phần mà cha hoặc mẹ của họ lẽ ra được hưởng nếu còn sống. Quá trình phân chia cần đảm bảo quyền lợi của tất cả người thừa kế.
Theo Điều 652 Bộ luật Dân sự 2015, cháu của người để lại di sản sẽ được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu lẽ ra được hưởng. Nếu có nhiều cháu, phần di sản sẽ được chia đều cho các cháu. Việc phân chia cần được thực hiện công khai, minh bạch và có sự đồng thuận của các bên liên quan.
Trong trường hợp có tranh chấp về việc phân chia di sản, các bên có thể thương lượng hoặc yêu cầu Tòa án có thẩm quyền giải quyết quy định tại khoản 5 Điều 26 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Tòa án sẽ xem xét các yếu tố như quan hệ huyết thống, công sức đóng góp vào việc tạo lập và giữ gìn di sản để đưa ra phán quyết công bằng.
Tư vấn chia thừa kế khi con chết trước bố mẹ
Khi con chết trước bố mẹ, việc chia thừa kế cần tuân thủ quy định pháp luật và đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan. Các bước tư vấn chia thừa kế bao gồm xác định tài sản thừa kế, xác định người thừa kế và phân chia di sản theo quy định pháp luật hoặc di chúc.
Luật sư sẽ hỗ trợ tư vấn chia thừa kế khi con chết trước bố mẹ như sau:
- Tư vấn thừa kế theo di chúc, thừa kế theo pháp luật
- Tư vấn nhận di sản thừa kế khi con chết trước bố mẹ
- Soạn thảo văn bản khai nhận di sản thừa kế
- Đại diện thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế
- Luật sư bảo vệ quyền lợi trong quá trình giải quyết tranh chấp thừa kế
Tư vấn chia thừa kế khi con chết trước bố mẹ
Bài viết liên quan: Giải quyết tranh chấp quyền thừa hưởng di sản thừa kế không di chúc
Thừa kế thế vị đảm bảo quyền lợi của dòng họ trực hệ khi con chết trước bố mẹ. Bộ luật Dân sự 2015 quy định cụ thể về phân chia di sản trong trường hợp này. Quý khách cần nắm rõ quy định pháp luật, thu thập đầy đủ giấy tờ và thực hiện đúng thủ tục để tránh tranh chấp. Nếu gặp khó khăn trong quá trình thừa kế, Quý khách hãy liên hệ qua số hotline 1900633716 để được luật sư chuyên tư vấn luật thừa kế hỗ trợ giải đáp trực tuyến miễn phí.
1900.633.716