Có được lập di chúc khi nhà đất đang thế chấp ngân hàng không là câu hỏi pháp lý cần được giải đáp. Hiện nay, việc lập di chúc trong tình huống nhà đất đang thế chấp tại ngân hàng đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng với các điều kiện và quy định pháp luật. Quyền lợi của người thừa kế tài sản và quản lý tài sản có thể gặp ảnh hưởng đáng kể. Sau đây, Luật L24H giải đáp câu hỏi trên thông qua bài viết dưới đây.
Lập di chúc là nhà đất đang thế chấp ngân hàng
Quy định pháp luật về lập di chúc thừa kế
Căn cứ Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015 (BLDS) quy định, theo đó di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết
Như vậy, di chúc chính là di sản thừa kế do ý chí của người chết để lại và được được pháp luật quy định nhằm chuyển giao tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Di chúc không chỉ là một văn bản pháp lý quan trọng mà còn là biểu hiện của ý chí cá nhân về việc tạo ra sự công bằng và đảm bảo quyền lợi của người thừa kế sau khi mình ra đi. Việc hiểu rõ nội dung này là quan trọng để thực hiện việc thừa kế theo đúng quy định của pháp luật.
Điều kiện về người lập di chúc
Theo Điều 625 Bộ Luật Dân sự 2015 về người lập di chúc cần có đủ các điều kiện như sau:
- Người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 của Bộ luật này có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.
- Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
Như vậy, người lập di chúc phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Từ đủ 18 tuổi trở lên
- Minh mẫn, sáng suốt khi lập di chúc
- Không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép
Ngoài ra, quy định cho phép những người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi lập di chúc, nhưng với điều kiện cần có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ. Điều này nhấn mạnh sự quan trọng của sự hỗ trợ và sự đồng thuận trong gia đình khi người trẻ tuổi quyết định về việc lập di chúc.
Hình thức di chúc
Căn cứ Điều 627 BLDS 2015 quy định theo đó, hình thức của di chúc có thể được lập thông qua 2 hình thức:
Bằng văn bản: Căn cứ theo Điều 628 BLDS 2015, đối với di chúc bằng văn bản bao gồm:
- Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có công chứng.
- Di chúc bằng văn bản có chứng thực.
Bằng miệng: Căn cứ theo Điều 629 BLDS 2015 quy định, theo đó đối với di chúc bằng miệng được quy định như sau:
- Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng.
- Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.
Như vậy, di chúc phải được lập thành văn bản, nhưng trong trường hợp không thể lập văn bản, di chúc miệng có thể được chấp nhận. Có các hình thức di chúc bằng văn bản khác nhau, bao gồm không có người làm chứng, có người làm chứng, có công chứng và có chứng thực.
Di chúc miệng được chấp nhận khi người lập di chúc đang đối mặt với nguy cơ mất mạng và không thể lập văn bản. Tuy nhiên, nếu người lập di chúc vẫn sống sót, minh mẫn, sáng suốt sau 03 tháng, di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ để đảm bảo tính chính xác và công bằng trong quá trình thực hiện di chúc.
Lập di chúc tại văn phòng công chứng
Nội dung di chúc
Trong việc lập di chúc, Điều 631 BLDS 2015 quy định rõ nội dung cần có, đặt ra các yêu cầu quan trọng để đảm bảo tính hợp lệ và rõ ràng của di chúc. Việc này nhằm tạo điều kiện cho quá trình thực hiện di chúc sau khi người lập di chúc chết, theo đó nội dung di chúc được quy định như sau:
- Ngày, tháng, năm lập di chúc;
- Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
- Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
- Di sản để lại và nơi có di sản.
- Ngoài các nội dung quy định tại khoản 1 Điều này, di chúc có thể có các nội dung khác.
Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu, nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được ghi số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.
Trường hợp di chúc có sự tẩy xóa, sửa chữa thì người tự viết di chúc hoặc người làm chứng di chúc phải ký tên bên cạnh chỗ tẩy xóa, sửa chữa.
Như vậy, nội dung của di chúc không chỉ đơn thuần là việc xác định người nhận di sản và di sản cụ thể, mà còn bao gồm thông tin về ngày tháng lập di chúc, thông tin cá nhân của người lập di chúc, và nơi cư trú của họ. Điều này làm cơ sở cho việc lập di chúc và phân chia di chúc một cách chính xác và công bằng. Đồng thời, việc kiểm soát việc sửa đổi hay tẩy xóa nội dung di chúc cũng được quy định cụ thể để tránh những tranh chấp không mong muốn sau này.
Nhà đất đang thế chấp tại ngân hàng thì có lập di chúc được không?
Lập di chúc khi nhà đất đang thế chấp tại ngân hàng đòi hỏi sự xem xét cẩn thận về tình hình tài chính và quyền lợi sở hữu, để đảm bảo rằng quyết định này không ảnh hưởng đến các giao dịch thế chấp và cam kết tài chính.
Căn cứ khoản 1 Điều 317 BLDS 2015 quy định thế chấp là việc một bên dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và không giao tài sản cho bên kia
Từ đó, tại khoản 8 Điều 320 BLDS 2015 quy định thì nghĩa vụ của bên thế chấp là không được bán, thay thế, trao đổi, tặng cho tài sản thế chấp, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 và khoản 5 Điều 321 của Bộ luật này.
Như vậy, căn cứ theo các Điều mà pháp luật đã quy định thì đối với tài sản thế chấp mà ở đây là ngân hàng đang nhận thế chấp nhà đất thì nghĩa vụ của bên thế chấp chỉ không được bán, thay thế, trao đổi, tặng cho tài sản thế chấp. Do đó, việc nhà đất đang thế chấp tại ngân hàng thì vẫn được lập di chúc. Và theo khoản 1, Điều 615 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “Những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thoả thuận khác”. Theo đó, người nhận thừa kế phải kế thừa nghĩa vụ của người để lại di sản, hoàn thành nghĩa vụ thế chấp.
Từ những căn cứ trên, nhà đất đang thế chấp tại ngân hàng thì vẫn được lập di chúc để lại di sản thừa kế cho người khác.
Di chúc có hiệu lực không khi tài sản thế chấp bị ngân hàng xử lý trước thời điểm mở thừa kế?
Khi tài sản thế chấp đã được xử lý, theo quy định tại khoản 3 Điều 643 BLDS 2015 quy định, theo đó:
Di chúc không có hiệu lực, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.
Như vậy, khi người thế chấp tài sản chết thì di chúc do vợ, chồng, bố, mẹ để lại vẫn có giá trị, nhưng một số điều kiện cần được đáp ứng. Do đó, việc tài sản thế chấp ngân hàng bị xử lý trước thời điểm mở thừa kế thì di chúc trở nên không có hiệu lực. Tuy nhiên, trong trường hợp tài sản chỉ còn một phần, di chúc vẫn có hiệu lực đối với phần còn lại.
Tư vấn về lập di chúc khi nhà đất đang thế chấp tại ngân hàng
Như vậy, dù nhà đất đang thế chấp tại ngân hàng, bạn vẫn có quyền lập di chúc để quyết định về việc chuyển nhượng tài sản sau khi mất. Tuy nhiên, cần tuân thủ các quy định pháp luật và đảm bảo các thủ tục liên quan để di chúc có hiệu lực pháp lý. Để được hỗ trợ đến quý độc giả Luật 24H mong muốn được cung cấp đến quý độc giả một số dịch vụ như sau:
- Tư vấn về điều kiện của người lập di chúc và di sản để lại nhà đất đang thế chấp tại ngân hàng
- Tư vấn về các hình thức của di chúc
- Tư vấn quyền của người lập di chúc
- Tư vấn các nội dung cần phải có trong di chúc
- Hướng dẫn soạn thảo di chúc là nhà đất đang thế chấp
- Tư vấn các điều kiện để có một di chúc hợp pháp
- Tư vấn các trường hợp di chúc bị vô hiệu
- Hướng dẫn quy trình thủ tục lập di chúc tại văn phòng công chứng và công chứng di chúc
- Tư vấn quy định về sửa đổi, bổ sung, thay thế di chúc
- Tư vấn các vấn đề khác có liên quan.
Luật sư tư vấn di chúc, thế chấp
>>>Xem thêm: Hướng dẫn cách lập di chúc hợp pháp cụ thể chi tiết và các lưu ý
Tóm lại, nhà đất đang thế chấp tại ngân hàng vẫn được lập di chúc để lại thừa kế. Tuy nhiên, khác biệt nhất định so với các trường hợp thừa kế khác, đó là liên quan đến 3 bên: bên để lại di sản, ngân hàng và bên nhận thừa kế. Để đảm bảo di chúc được thực hiện đúng và hiệu quả, nếu có bất kì mọi thắc mắc hãy liên hệ hotline: 1900.633.716 để được đội ngũ Luật sư tư vấn thừa kế hỗ trợ giải đáp cách lập di chúc hợp pháp trực tuyến miễn phí.
1900.633.716